سازمان سیا چیست؟

مقدمه

سازمان سیا با نام کامل آژانس مرکزی اطلاعات (Central Intelligence Agency)، یک سازمان اطلاعاتی و غیرنظامی دولت فدرال ایالات متحده آمریکا با وظیفه جمع‌آوری، تجزیه‌وتحلیل و پردازش اطلاعات امنیت ملی، عمدتاً با استفاده از اطلاعات گردآوری‌شده توسط افراد از سرتاسر جهان است. تاریخچه آژانس جاسوسی بحث برانگیز به جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد و نقش کلیدی در تلاش‌های ایالات متحده برای مبارزه با قدرت‌های محور در طول آن درگیری و در جنگ سرد پس از آن داشت. ما در این مقاله قصد داریم با این سازمان بیشتر آشنا شویم.

بیشتر بخوانید: کودتای ۲۸ مرداد و عواقب آن!

سیا چگونه سازمانی است؟

سازمان سیا (Central Intelligence Agency)، سازمان اطلاعات برون مرزی غیرنظامی دولت آمریکا است که وظیفه‌اش جمع‌آوری، تجزیه تحلیل و پردازش اطلاعات امنیت ملی عمدتاً با استفاده از اطلاعات گردآوری شده توسط افراد از سرتاسر جهان است. به عنوان یکی از اعضای اصلی جامعه اطلاعات آمریکا، سیا به اداره اطلاعات ملی پاسخگوست و در درجه اول بر روی تأمین اطلاعات برای رئیس‌جمهور و کابینه‌اش متمرکز است. در واقع سیا نهاد مستقل دولتی در قوه مجریه که وظیفه انجام عملیات اطلاعاتی و ضد جاسوسی در حمایت از امنیت ملی را بر عهده دارد.

این آژانس اطلاعات عینی در مورد کشورهای خارجی و مسائل جهانی را در اختیار رئیس جمهور، شورای امنیت ملی و سایر سیاست گذاران قرار می‌دهد تا به آنها در تصمیم‌گیری امنیت ملی کمک کند. این سازمان فعالیت‌های مخفیانه تحت پوشش‌های مختلف انجام می‌دهد، از جمله پوشش دیپلماتیک که تقریباً هر سرویس اطلاعاتی استفاده می‌کند، و همچنین جبهه‌هایی مانند شرکت‌هایی که سیا ایجاد یا به دست می‌آورد.

پیدایش سازمان سیا

ایالات متحده آخرین قدرت بزرگی بود که یک آژانس اطلاعاتی غیرنظامی ایجاد کرد و مسئول جمع آوری اطلاعات محرمانه برای سیاست گذاران بود.

دفتر هماهنگ کننده اطلاعات (COI)

COI که در 11 ژوئیه 1941 تأسیس شد، 337 روز دوام آورد.

در آغاز جنگ جهانی دوم، وزارت امور خارجه، ارتش، نیروی دریایی و اف‌بی‌آی به طور تصادفی اطلاعاتی را بدون هیچ هماهنگی جمع‌آوری می‌کردند. با این حال، آنها برای این نوع مجموعه طراحی نشده‌اند. پرزیدنت فرانکلین دی روزولت (Franklin D Roosevelt) سعی کرد با ایجاد این دفتر برای ساده کردن جمع آوری، سازماندهی و انتشار اطلاعاتی که سازمان‌های دولتی جمع آوری کرده بودند، مشکل را حل کند. همچنین برای انجام جنگ های غیر متعارف ایجاد شد.

اولین عملیات COI، اطلاع رسانی به پناهندگان در شهر نیویورک بود که از اروپا فرار کردند. این دفتر همچنین اطلاعاتی را در خارج از کشور جمع آوری کرد و با انگلیسی‌ها برای کسب اطلاعات، آموزش و تجربه از سازمان‌های اطلاعاتی آن‌ها همکاری نزدیک داشت.

با ادامه جنگ، روزولت بخشی از سازمان را به دفتر اطلاعات جنگ منتقل کرد تا از پشتیبانی نظامی اطمینان حاصل کند. با این حال، او می‌خواست بخشی از آن را از دست نظامیان دور نگه دارد. بخشی که باقی مانده بود، به دفتر خدمات استراتژیک (OSS) تبدیل شد.

دفتر خدمات استراتژیک (OSS)

ایجاد این دفتر در 13 ژوئن 1942 اتفاق افتاد و سه سال و سه ماه به طول انجامید.

این سازمان وظیفه جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات استراتژیک و انجام عملیات غیرمتعارف و شبه نظامی را داشت. برای انجام این کار، پرسنل به شمال آفریقا، اروپا، چین، برمه و هند اعزام شدند. با این حال، OSS هرگز اختیار کاملی بر تمام فعالیت‌های اطلاعاتی خارجی دریافت نکرد.

یک فرمان ریاست جمهوری ترتیب داده شد که عملاً اکثر OSS را از دستیابی و رمزگشایی مهم‌ترین رهگیری‌های اطلاعاتی جنگ منع می‌کرد.

 OSS سرانجام یک دستگاه ضد جاسوسی توانمند را به تنهایی توسعه داد، اما هرگز این انتظار وجود نداشت که آنها پس از جنگ به فعالیت خود ادامه دهند. بنابراین، هنگامی که پرزیدنت ترومن در اواخر اوت 1945 روی کار آمد، دستور داد OSS برچیده شود.

واحد خدمات استراتژیک (SSU)

SSU در اکتبر 1945 تأسیس شد و یک سال و پنج ماه به طول انجامید.

SSU به طور موقت پست‌های OSS سابق را در سراسر جهان تصاحب کرد تا زمانی که راه‌حل دائمی‌تری ایجاد شود. در ژانویه 1946، یک سازمان اطلاعات ملی جدید به همراه یک گروه کوچک اطلاعات مرکزی (CIG) تأسیس شد. در اواخر همان سال، رئیس جمهور و کنگره تصمیم گرفتند وظایف، مسئولیت‌ها، پرسنل، ایستگاه‌های میدانی خارج از کشور، ارتباطات و قابلیت‌های لجستیکی SSU را به CIG بدهند. این تصمیم منحصراً مبتنی بر چالش تولید ارزیابی‌های اطلاعاتی هماهنگ بود.

CIG همه کارمندان SSU را غربالگری کرد و موقعیت‌هایی را به بهترین‌ها ارائه داد. سپس SSU ،CIGدر اختیار گرفت.

گروه اطلاعات مرکزی (CIG)

CIG در ژانویه 1946 تأسیس شد و یک سال و شش ماه به طول انجامید.

مسئول هماهنگی، برنامه‌ریزی، ارزیابی و انتشار اطلاعات بود. همچنین توانایی جمع‌آوری مخفیانه و همچنین اختیار انجام تحقیقات و تحلیل مستقل را به دست آورد. این به CIG توانایی تولید اطلاعات به تنهایی را داد. آنها شروع به جاسوسی در خارج از کشور کردند و به آژانس اصلی کشورها برای هشدار استراتژیک و مدیریت فعالیت‌های مخفی در خارج از کشور تبدیل شدند.

با این حال، همچنان تحت محدودیت‌ها و مقاومت وزارت امور خارجه و نیروهای مسلح بودنند. برای رهایی خود، CIG به یک بخش مستقل تبدیل شد و به آژانس اطلاعات مرکزی تغییر نام داد.

آژانس اطلاعات مرکزی (سیا)

پرزیدنت هری اس ترومن (Harry S. Truman) قانون امنیت ملی سال 1947 را امضا کرد که سیا را تأسیس کرد و اهمیت داشتن یک سازمان اختصاصی برای جمع آوری و ارزیابی اطلاعات را تشخیص داد.

تاریخچه سیا با نقاط عطف کلیدی مشخص شده است که تأثیر عمیق آن بر اطلاعات و امنیت جهانی را منعکس می‌کند.

جاسوسی جنگ سرد

در دوران جنگ سرد، سیا به شدت درگیر جاسوسی، نظارت و عملیات مخفیانه بود. نقش اصلی در جمع آوری اطلاعات در مورد اتحاد جماهیر شوروی و متحدانش داشت و به شکل‌گیری سیاست خارجی ایالات متحده کمک کرد.

تلاش‌های ضد تروریسم

در پاسخ به تهدید فزاینده تروریسم، سیا تلاش‌های ضد تروریسم خود را تشدید کرد. نقش کلیدی در ردیابی و از بین بردن رهبران تروریست از جمله اسامه بن لادن داشت.

مناقشات و انتقادات

سیا در طول تاریخ خود با انتقادات و مناقشاتی مواجه بوده است، به ویژه در مورد عملیات مخفیانه، اتهامات نقض حقوق بشر، و پرسش‌هایی در مورد شفافیت.

چالش‌های مدرن

در قرن بیست و یکم، سیا با چالش‌های جدیدی از جمله تهدیدات امنیت سایبری، فناوری‌های نوظهور، و مناظر ژئوپلیتیکی در حال تحول مواجه است.

رازداری و جمع آوری اطلاعات

بسیاری از کارهای سیا محرمانه باقی مانده است. عوامل آن در سرتاسر جهان فعالیت می‌کنند و به جمع آوری اطلاعات و انجام عملیات‌های مخفی به نفع امنیت ملی می‌پردازند.

تاریخچه سیا مجموعه‌ای پیچیده از جاسوسی، تجزیه و تحلیل اطلاعاتی و اقدامات پنهانی است که به طور قابل توجهی سیاست خارجی و امنیت ملی ایالات متحده را شکل داده است. میراث آن هم مورد تجلیل و هم مورد بررسی قرار می‌گیرد، که منعکس کننده ماهیت پیچیده سازمان‌های اطلاعاتی در دنیایی است که به سرعت در حال تغییر است.

ارزیابی کارهای سازمان سیا

سیا به دلیل انجام اقدامات مخفیانه غیراخلاقی یا غیرقانونی بر اساس قوانین بین المللی، به دلیل حفظ روابط نزدیک با ناقضان حقوق بشر و سایر جنایتکاران، به دلیل ناتوانی در حفاظت از عملیات خود، و از سال 2001 به دلیل آدم ربایی، شکنجه و کارهای غیرقانونی مورد انتقاد قرار می‌گیرید. در دهه‌های 1980 و 1990، در تلاش برای نفوذ در سازمان‌های تروریستی خارجی، سیا از مقامات خارجی به‌ویژه در آمریکای لاتین که در قتل غیرنظامیان شرکت کرده بودند، استخدام کرد.

سیا اغلب توسط منتقدانش به‌عنوان آژانسی که عملیات‌های مخفیانه را بدون تأیید شاخه اجرایی دولت ایالات متحده اجرا می‌کند، شناخته می‌شود. با این حال، بر خلاف آن ادعا، تمام عملیات‌های مخفی باید به طور رسمی توسط قوه مجریه تایید شود. پس از تایید شورای امنیت ملی، طرح‌هایی برای اقدامات مخفیانه به کمیته‌های سنا و مجلس نمایندگان که بر عملیات سیا نظارت می‌کنند ارائه می‌شود. سیا همچنین به دنبال تایید خاص دولت بوش در مورد تکنیک‌های بازجویی پیشرفته‌ای بود که در مورد تروریست‌های مظنون استفاده می‌کرد. این تکنیک‌ها توسط وزارت دادگستری در یادداشت‌های محرمانه صادر شده در سال‌های 2002 و 2005 به صورت قانونی اعلام شد.

از سال 2001، منتقدان کمپین سیا علیه القاعده استدلال کردند که بسیاری از فعالیت‌هایی که این سازمان در بر می‌گیرد، به ویژه استفاده از تکنیک‌های بازجویی پیشرفته، بر اساس قوانین ایالات متحده و بین‌المللی، خلاف قانون اساسی یا غیرقانونی است. منتقدان همچنین اظهار داشتند که بازجویی شکنجه‌آمیز نتیجه معکوس دارد، زیرا اطلاعات عموماً غیرقابل اعتمادی را تولید می‌کند و به خشم و نفرت از ایالات متحده در کشورهای اسلامی دامن می‌زند.

تفاوت سازمان سیا و اف بی آی

هنگام بحث در مورد اطلاعات و اجرای قانون در صحنه آمریکا، دو سازمان امنیت ملی بولد می‌شوند: سیا و اف بی آی. این نهادها، سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) و اداره تحقیقات فدرال (اف بی آی)، به عنوان ستون‌هایی در حوزه امنیت ملی و تحقیقات جنایی قرار دارند. ابتدا بررسی می‌کنیم که سازمان اف بی آی چیست و چه کاری انجام می‌دهد.

با این حال، هنگام مقایسه CIA و FBI، چه چیزی یکی را از دیگری متمایز می‌کند؟

سازمان اف بی آی چیست؟

FBI یا اداره تحقیقات فدرال، به عنوان پیشروترین آژانس مجری قانون فدرال در کشور است. در سال 1908 تأسیس شد و تحت اختیار وزارت دادگستری ایالات متحده است.

اف‌بی‌آی یک مأموریت چند وجهی دارد که شامل اجرای قوانین فدرال، تحقیق در مورد فعالیت‌های مجرمانه و محافظت از ایالات متحده در برابر تهدیدات داخلی و بین‌المللی است. از سال 2023، مدیر فعلی FBI کریستوفر ای. رای (Christopher A. Wray) است که در 2 آگوست 2017 وارد این نقش می‌شود.

اف‌بی‌آی سابقه طولانی‌تری نسبت به سازمان سیا دارد که زمان تأسیس آن توسط دادستان کل چارلز بناپارتCharles) Bonaparte) در سال 1908 بازمی‌گردد.

CIA vs FBI ، این دو چه تفاوتی با هم دارند؟

ماموریت‌ها

سازمان سیا رسماً به عنوان آژانس اطلاعات مرکزی شناخته می‌شود، در درجه اول وظیفه جمع آوری اطلاعات خارجی را برعهده دارد. ماموریت آن جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به دولت‌ها، سازمان‌ها و افراد خارجی برای ارائه ارزیابی‌های اطلاعاتی به سیاست گذاران ایالات متحده است. اساساً بر درک و پرداختن به تهدیدها و فرصت‌های بین‌المللی تمرکز دارد.

از سوی دیگر، FBI یک مأموریت داخلی دارد. ماموریت اصلی آن حمایت و اجرای قوانین فدرال در داخل ایالات متحده است. این به معنای بررسی و مبارزه با فعالیت‌های مجرمانه است که در داخل مرزهای کشور رخ می‌دهد، از جمله مبارزه با تروریسم، جرایم سایبری، جرایم سازمان‌یافته، نقض حقوق شهروندی و فساد عمومی، اما نه محدود به آن. FBI مسئول حفظ قانون و نظم در سطح فدرال در ایالات متحده است.

حوزه قضایی

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها در حوزه قضایی آن‌ها نهفته است.سیا فراتر از مرزهای ایالات متحده عمل می‌کند و عملیات اطلاعاتی را در مقیاس جهانی انجام می‌دهد. این سازمان بر تهدیدهای خارجی برای امنیت ملی ایالات متحده تمرکز دارد و آن را در درجه اول به امور بین المللی می‌پردازد.

در مقابل، FBI به شدت در داخل ایالات متحده فعالیت می‌کند. حوزه قضایی آن داخلی است و به مسائل داخلی مربوط به اجرای قانون فدرال می‌پردازد. این شامل بررسی جنایاتی است که در داخل کشور اتفاق می‌افتد و مقابله با تهدیدات در خاک آمریکا.

در حالی که FBI نقشی در مبارزه با تروریسم و ​​ضد جاسوسی دارد، این تلاش‌ها هم متوجه تهدیدات داخلی و هم بین‌المللی است که در داخل ایالات متحده تأثیر دارند.

رهبری

ساختار رهبری این سازمان‌ها نیز متفاوت است. سیا توسط مدیری هدایت می‌شود که به مدیر اطلاعات ملی و در نهایت به رئیس جمهور ایالات متحده گزارش می‌دهد. این زنجیره فرماندهی هماهنگی بین سازمانهای اطلاعاتی و قوه مجریه را تضمین می‌کند.

FBI توسط مدیری هدایت می‌شود که توسط رئیس جمهور منصوب و توسط سنا تأیید می‌شود. در حالی که رئیس اف‌بی‌آی یک دوره ده ساله خدمت می‌کند تا این موقعیت را از نفوذ سیاسی محافظت کند، این آژانس به عنوان بخشی از وزارت دادگستری ایالات متحده عمل می‌کند و نقشی جداگانه اما به هم پیوسته در دولت فدرال دارد.

در حالی که سیا و اف‌بی‌آی هر دو مؤلفه‌های حیاتی امنیت ملی ایالات متحده هستند، اما مأموریت‌ها، حوزه‌های قضایی، سطوح محرمانه و ساختارهای رهبری متفاوتی دارند.

CIA vs FBI، این دو چه شباهتی با هم دارند؟

امنیت ملی

سیا و اف‌بی‌آی، علی‌رغم مأموریت‌ها و حوزه‌های قضایی متضاد خود، نقش مهمی در حفاظت از امنیت ملی ایالات متحده دارند. آنها اجزای اساسی دستگاه امنیتی کشور هستند که به صورت پشت سر هم برای حفظ منافع آن کار می‌کنند.

اشتراک گذاری اطلاعات

همکاری و به اشتراک گذاری اطلاعات بین این سازمان‌ها بسیار مهم است. درحالی که آن‌ها کانون‌های متمایز دارند و در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند، موقعیت‌های متعددی وجود دارد که در آن علایق آنها تلاقی می‌کند.

در این موارد، به اشتراک گذاری اطلاعات برای حصول اطمینان از یک رویکرد جامع برای مقابله با تهدیدات امنیتی حیاتی می‌شود.

پرسنل

هر دو آژانس استاندارد بالایی برای پرسنل خود دارند. آنها متخصصان بسیار ماهر و متعهد را استخدام می‌کنند که تحت آموزش‌های دقیق قرار می‌گیرند تا در نقش‌های مربوطه برتری پیدا کنند. خواه افسران سیا در خارج از کشور مخفی کار می‌کنند یا ماموران FBI که تحقیقات در خاک آمریکا را انجام می‌دهند، تعهد به تعالی و امنیت یک ارزش مشترک است.

در حالی که سیا و اف‌بی‌آی مأموریت‌ها و حوزه‌های عملیاتی متفاوتی دارند، تعهد مشترک آنها به امنیت ملی، اشتراک اطلاعات، تلاش‌های ضد تروریسم، و استخدام پرسنل آموزش‌دیده، هدف مشترک آنها را برجسته می‌کند: حفاظت از ایالات متحده و شهروندانش در برابر تهدیدات، چه خارجی و داخلی.

سخن آخر

در دنیای اطلاعات و اجرای قانون ایالات متحده، سازمان سیا حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد. سازمان سیا که به دلیل نیاز به جمع آوری اطلاعات خارجی به وجود آمده است، بر مسائل بین المللی و مشاوره به سیاست گذاران متمرکز است. در این راه هم دست به هر کاری می‌زند. ممنون که تا پایان مقاله با ما همراه بودید.