مقدمه
در این مقاله سعی داریم ابتدا تعریفی از مهارت و تکنیک فن بیان را ارایه بدیم و در ادامه اهمیت اموختن این مهارت و تکنیک های یادگیری ان را با هم بررسی کنیم.
همه چیز در رابطه با فن بیان
بیان و کلام اولین راه ارتباطی بین ما انسان هاست و همه ما از این مهارت برای تعامل و برقراری ارتباط با دیگران بهره می‌بریم. اما اگر دقت کرده باشید برخی افراد نحوه ی صحبت و کلامشان برای ما جذاب تر و تاثیرپذیری ما از کلام این افراد بیشتر است. همانطور که شاعر میفرماید: تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشه.
در واقع می‌توان گفت تکنیک فن بیان هنر به کرسی نشاندن کلام است. فن بیان فقط مختص کلام نیست بلکه زبان بدن نیز شامل آن می‌شود.منظور از زبان بدن همان نحوه ی بیان ماست. پس تا اینجا متوجه شدیم فن بیان تکنیکی است که به کمک آن می‌توانیم هر انچه در ذهن داریم به دیگران منتقل کنیم .در واقع فن بیان چگونگی برقراری ارتباط با دیگران است و اگر گوینده با بیان خوب خودش بتواند با شنونده تعامل داشته باشد.
حال چرا بعضی افراد نمی‌توانند بیان خوبی داشته باشند؟
اولین قدم برای تقویت و یادگیری فن بیان جواب دادن به این سوال و ریشه یابی این موضوع در خودمان است. یکی از عوامل مهم و موثر در این زمینه نداشتن اعتماد به نفس است. این افراد به قضاوت شدن توسط دیگران اهمیت زیادی می‌دهند و همین عامل باعث می‌شود این افراد نتوانند روی صحبت های خود تمرکز لازم را داشته باشند.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگزار نداشتن اطلاعات کافی در موضوع مورد بحث است و همین مسیله می‌تواند روی بیان ما تاثیر بگذارد.
خجالتی بوده هم عامل موثر دیگری در صحبت کردن است. این عوامل در واقع سدهای ذهنی افراد در برقراری ارتباط موثر با دیگران است که با ریشه یابی و تشخیص آن در خود باید به دنبال راه های موثر برای رفع آن بود. حال به بررسی چند راهکار موثر برای تقویت تکنیک فن بیان میپردازیم.
1. شنونده خوبی باشیم
برای اینکه بتوانیم گوینده خوبی باشیم در درجه اول باید بتوانیم شنونده خوبی باشیم. در واقع با تقویت این مهارت هم دایره لغات خود را گسترش می‌دهید و هم با توجه کردن به نحوه ی بیان دیگران بخش های جذاب زبان بدن را اموخت.
2. واضح صحبت کنید
در واقع باید مخاطب را در نظر گرفت که در چه سطح از اطلاعات قرار دارد و متناسب با آن طوری صحبت کرد که متوجه منظور ما بشود. صحبت کردن به شیوه ی کنایه و دوپهلو باعث دور شدن شخص از منظور شما می‌شود و بستر ایجاد سو تفاهم را ایجاد می‌کند. پس بهترین کار استفاده از کلمات ساده برای بیان واضح صحبت است.
3. تن صدا
تن صدا تاثیر زیادی در جلب نظر مخاطب دارد. اگر دقت کنید سخنرانان حرفه ای تن صدای خوبی دارند. این افراد روی تن صدای خود کار می‌کنند تا صدای رسا و خوبی داشته باشند. از طرفی باید توجه کنید که یکنواخت صحبت نکنید. ریتم یکنواخت صدا در طول صحبت باعث خستگی مخاطب می‌شود پس لازمه تغییر در ریتم صدا را هم مورد توجه قرار دهید. استفاده از اب و مایعات کافی و تمرین آواز می‌تواند به بهبود تن صدا کمک کند.
4. افزایش دایره لغات
لغاتی که یاد می‌گیرید را می‌توانید در دفترجه ای یادداشت کنید و مترادف و متضاد هایش را بنویسید و در صحبت های خود از انها استفاده کنید تا به دایره ی لغات کاربردی شما اضافه شوند.
5. ژست بگیرید
گاها در صحبت هاتون از ژست های جذاب استفاده کنید لازم است قبل از سخنرانی جلوی آینه تمرین داشته باشید. در نظر بگیرید که استفاده زیاد از این روش شما را شخصیتی خود شیفته نشان داده و تاثیر منفی بر مخاطب خواهد داشت.
6. استفاده از زبان بدن
استفاده از زبان بدن باعث می‌شود صحبت های شما از حالت یکنواخت و خسته کننده خارج شود . به زبان بدن سایر افراد توجه کنید و از جذابیت های ان ها در ارتباط موثر خود بهره ببرید.
7. صحبت کردن با اطمینان
داشتن اطلاعات کامل در موضوع مورد نظر باعث ایجاد اعتماد در صحبت های شما می‌شود و این حس به مخاطب هم منتقل می‌شود سعی کنید در مواردی که اطمینان ندارید از واژه های مثل فکر میکنم و احتمال میدهم استفاده کنید حتی می‌توانید نظر مخاطب را هم جویا شوید.
8. چهارجوب داشتن در صحبت ها
از این شاخه به آن شاخه پریدن باعث می‌شود مخاطب نتواند به خوبی با صحبت های شما ارتباط برقرار نماید پس بهتر است در ابتدا یک چهارجوب درست برای پیشبرد صحبت های خود در نظر داشته باشید. اگر در بین صحبت ها کسی سوالی کرد بدون اینکه حاشیه بروید جواب بدهید و ادامه صحبت خود را از جایی که قطع شد داشته باشید.
9. شمرده صحبت کنید
با شمرده صحبت کردن هم به خودتان این فرصت را می‌دهید که بهتر بتوانید مطالب را دنبال کنید هم به مخاطبینی که دیرتر درک می‌کنند فرصت همراهی را خواهید داد.
10. ریلکس باشید
تمریناتی از قبیل نفس عمیق کشیدن، تمرکز کردن بر لحظه حال و غیره قبل از شروع جلسه به فن بیان شما می‌تواند کمک کند تا بیان بهتری داشته باشید.
نکته مهم اینکه یادگیری مهارت فن بیان مختص افراد سخنور نیست که به واسطه ی شغل خود به این مهارت نیاز داشته باشند. برای هم صحبتی با دوستان و اطرافیان هم لازمه این مهارت را بیاموزید تا بتوانید به هم صحبت مناسبی برای دیگران تبدیل شوید.
