مقدمه
تصادف در رانندگی یکی از مهم‌ترین و خطرناک‌ترین حوادثی است که در جاده‌های کشورمان به‌وفور شاهد آن هستیم. تصادفات جادهای سالانه جان تعداد زیادی را می‌گیرد و خسارت‌های گسترده مالی به جا می‌گذارد. تصادفات به دلایل مختلفی از عوامل انسانی تا ایرادات و اشکالات خودرویی اتفاق می‌افتد. اقداماتی بعد از تصادف وجود دارد که ضررهای ناشی از آن را برای ما و دیگران را به حداقل می‌رساند. در این مطلب علت تصادفات جادهای، انواع آن و اقدامات لازم بعد از آن را بررسی می‌کنیم، با ما همراه باشید.
تصادف و تاریخچه‌ی آن؟
به حادثه‌ی ترافیک خیابانی یا جادهای تصادف می‌گویند، که در آن دست کم یک وسیله‌ی نقلیه با وسیله‌ی نقلیه دیگر، یا یک راننده، به یک جسم ثابت در کنار جاده برخورد کرده باشد که معمولاً آسیب مالی یا جانی در پی دارد. تصادفات یکی از عوامل اصلی مرگ در کشورهای جهان می‌باشد!
در دنیا، نخستین انسانی که در حادثه رانندگی جان خود را از دست داد، برجیت درسکول، یک خانم 44 ساله‌ی انگلیسی بود. وی روز هفدهم اوت سال ۱۸۹۶ در میدان کریستال پالاس لندن بر اثر تصادف فوت کرد.
نخستین برخورد ترافیکی منجر به مرگ در ایران نیز در سال ۱۳۰۵ میان یک اتومبیل و درشکه‌ی حامل درویش خان نوازنده مشهور تار در خیابان سپه تهران اتفاق افتاد.
انواع تصادف
از لحاظ حقوقی تصادف رانندگی به ۳ گروه تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن می‌پردازیم:
- جرحی: در این نوع تصادف افراد حاضر و دخیل در تصادف دچار جراحت می‌شوند، اما خوشبختانه هیچ‌کس جان خود را از دست نمی‌دهد.
- فوتی: در تصادفات فوتی، یک یا چند نفر از افراد حاضر جان خود را از دست می‌دهند!
- خسارتی: در تصادفات خسارتی یا مالی فقط به خودروها آسیب وارد می‌شود و هیچ‌کس دچار جرح یا فوت نمی‌شود.
شایع‌ترین علل تصادفات جادهای
عوامل مختلفی ممکن است موجب ایجاد تصادف شود که در ادامه شایع‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
عادتهای خطرناک رانندگان
بعضی از عادت‌ها و رفتارهای نامناسب راننده می‌تواند دلیل تصادف باشد. مهم‌ترین آن رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی است که در وقوع حادثه‌ها بسیار موثر خواهد بود. از سایر عادتهای خطرناک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رانندگی با چراغ خاموش در شب!
- صحبت و توجه بیش‌ازحد به همراهان در حین رانندگی.
- خوردن و نوشیدن در رانندگی.
- عدم رعایت فاصله ایمنی!
- حرکات نمایشی در حین رانندگی.
- مصرف الکل!
- بی‌توجهی به علائم راهنمایی رانندگی.
- صحبت با تلفن همراه.
- بی‌توجهی به نقص فنی در خودرو
- خوردن شربت یا قرصهای مسکن و خواب‌آور.
سرعت بالا!
سرعت بالا در رانندگی بسیار خطرناک است و رایج‌ترین علت وقوع تصادفات جادهای است. هرچه سرعت خودرو بالاتر باشد، ریسک وقوع حادثه نیز بیشتر می‌شود. چراکه توانایی راننده در کنترل خودرو کاهش پیدا می‌کند و احتمال برخورد ماشین با موانع، خروج از جاده و بروز هرگونه حادثه بسیار بیشتر می‌شود! لازم به‌ذکر است حرکت با سرعت کم در جاده نیز خطرناک است و می‌تواند منجر به تصادف شود. بنابراین در طول جاده سرعت ایمن و مطمئن را رعایت کنید تا از احتمال وقوع تصادف بکاهید. البته گاهی با توجه به شرایط جوی، ترافیکی و سطح جاده‌ها راننده باید با سرعت کمتر از سرعت مجاز براند.
طراحی جاده
یکی از عواملی که باعث تصادف می‌شود جاده است! چنانچه جاده‌ها با اصول مهندسی ساخته نشوند باعث افزایش تصادفات می‌شوند. در طراحی جاده مهندسین به شیب جاده و پیچ‌های جاده‌ها توجه زیادی دارند اما طراحی بعضی جاده به‌گونه‌ای است که راننده نمی‌تواند وجود خودرو یا مانع را در ادامه مسیر را به درستی تشخیص دهد. بنابراین بدون اطلاع از وجود خطر، با سرعت به سمت آن رفته و تصادف برای او رخ می‌دهد. این اتفاق بیشتر در جاده‌های باریک دوطرفه با شیب نامناسب، به‌نحوی که آن طرف سربالایی دیده نشود و یا در پیچ‌های تند رخ می‌دهد!
طراحی خودرو
طراحی خودرو به‌ویژه در بحث شاسی، سیستم تعلیق و سایر مباحث فنی نیز می‌تواند در وقوع حادثه رانندگی تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال اگر خودرویی از پلتفرم و شاسی قدیمی استفاده کند هندلینگ آن ضعیف و دچار مشکل است، بنابراین در سرعت‌های بالا و هنگام گذر از پیچ‌ها نمی‌تواند تعادل خود را به درستی حفظ و دچار حادثه می‌شود.
طراح خودرو باید وضعیت فرهنگی، اقتصادی جامعه را در نظر بگیرد، همچنین وضعیت راه‌ها و جاده‌ها و بزرگراه‌های هر کشوری متفاوت است؛ بنابراین با توجه به این شرایط باید طرح خود را پیاده‌سازی کند.
خطای دید
عده‌ای از افرادی که دارای گواهینامه با عینک هستند ولی در هنگام رانندگی از عینک استفاده نمی‌کنند! بنابراین در تشخیص موانع و پیچ‌های موجود در جاده اشتباه و دچار خطای دید می‌شوند. خواب آلوده بودن راننده و مصرف داروهای مسکن نیز از دیگر دلایل ایجاد خطای دید در راننده است.
از دیگر دلایل خطای دید نبود علائم راهنمایی رانندگی و تابلوهای هشداردهنده در جاده است که باعث اشتباه راننده در تشخیص مسیر و وقوع تصادف می‌شود.
تأخیر درک
اگر برای مدت نسبتا طولانی رانندگی کنید، متوجه می‌شوید که درک خطرات جاده و زمان عکس‌العمل‌تان به دلیل خستگی ذهن به شدت کاهش یافته‌است! رانندگی با ذهن خسته فرصت طلایی جلوگیری از حوادث را از بین می‌برد و باعث ایجاد تصادفات رانندگی می‌شود. همچنین نوشیدن مشروبات الکلی درک راننده را پایین می‌آورد.
نقص فنی خودرو
وجود نقص فنی در ماشین هم می‌تواند از عوامل مهم در به وجود آمدن تصادفات رانندگی باشد. چنانچه خودرو نقص فنی داشته‌باشد احتمال بروز تصادف بسیار زیاد می‌شود. تعمیرات خودرو به منظور رفع مشکلات فنی قبل از استفاده از آن از تصادف جلوگیری می‌کند.
خواندنی‌ها: افزایش آمار طلاق در دعوا رانندگی!
حالت‌های مختلف تصادف!
تصادف رانندگی ممکن است به سه شکل اتفاق می‌افتد:
تصادف از پشت
در این حالت خودروی پشت سر مقصر است زیرا به دلیل عدم رعایت فاصله‌ی مناسب با ماشین جلویی به پشت ماشین او برخورد می‌کند. البته در مواردی ممکن است خودروی جلویی عامل اصلی تصادف باشد، در حالتی که به صورت دنده عقب حرکت و به خودرو پشت سر برخورد کند.
تصادف از بغل
در این نوع تصادف یک یا هر دو خودرو از بغل به هم برخورد و آسیب می‌بینند.
تصادف از جلو
تصادف از جلو که به شاخ به شاخ هم معروف است! هر دو خودرو از قسمت جلو به هم برخورد می‌کنند. معمولا آسیب زیادی هم به آن‌ها می‌رسد.
پس از تصادف چه کنیم؟
پس از تصادف اقداماتی وجود دارد که با انجام دادن آن‌ها، کمترین خسارت به شما وارد می‌شود. در زیر برخی از ضروری‌ترین آن‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.
با پلیس تماس بگیرید
اولین و مهم‌ترین کار پس از تصادف تماس با پلیس است. محل حادثه و شرایط آن را توضیح دهید تا پلیس در کمترین زمان ممکن خود را برساند و به شما و سایر حادثه‌دیدگان کمک کند. در ضمن، نیاز است حادثه صورت‌جلسه شود و پلیس کروکی بکشد تا شما و سایر حادثه‌دیدگان به صورت عادلانه و منصفانه به حق و حقوقتان برسید.
اورژانس خبر کنید!
در صورت وجود مصدوم در صحنه‌ی تصادف با اورژانس تماس بگیرید. البته معمولا پلیس این کار را انجام می‌دهد، اما بهتر است این کار در سریع‌ترین زمان انجام شود.
خودرو را از جاده خارج کنید
اگر تصادف شدید نیست، باید خودرو را از جاده خارج کنید تا احتمال تصادف با ماشین‌های گذری کم شود و همچنین ترافیک در مسیر به وجود نیاید.
اما اگر تصادف منجر به جراحت و فوت شده است، به هیچ عنوان به صحنه تصادف دست نزنید تا عوامل امدادی و پلیس برسند.
فرار نکنید!
تصادف رانندگی به خودی خود جرم نیست! اما در صورت فرار از صحنه‌ی جرم مجرم شناخته می‌شوید و مجازات‌هایی مانند حبس در انتظار شما خواهد بود! اما در شرایط عادی چنین مشکلاتی به وجود نمی‌آید و در صورت بروز خسارت مالی و جانی بیمه شخص ثالث درصد بسیار زیادی از خسارت آسیب‌دیدگان را جبران خواهد کرد.
بنابراین به هیچ وجه از صحنه تصادف فرار نکنید و منتظر باشید تا پلیس و نیروهای اورژانس برسند.
به بیمارستان بروید
حتی اگر جراحت شدیدی به شما وارد نشده، جهت بررسی کامل باید به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات افراد گمان می‌کنند مشکلی ندارند و بعد از تصادف به پزشک مراجعه نمی‌کنند. در این شرایط ممکن است حتی جان فرد آسیب‌دیده به خطر بیفتد. بنابراین به پزشک مراجعه کنید تا او با انجام معاینه و آزمایش سلامت شما را تایید کند و خیالتان راحت شود.
آرامش خود را حفظ کنید
به هر حال هیچ‌کس دوست ندارد که به‌طور عمد با دیگران تصادف کند، اما متاسفانه گاهی اوقات این اتفاق پیش می‌آید و نباید به خاطر آن ناراحت بود بنابراین در هنگام حادثه رانندگی و بعد از آن آرامش خود را حفظ کنید.
به هر حال حادثه همیشه در کمین است و با حفظ آرامش خود می‌توانیم بهتر به رفع و رجوع آن بپردازیم و مشکل را برطرف کنیم.
صحنه تصادف به یاد بیاورید!
بعد از رسیدن پلیس به محل حادثه با تمرکز صحنه‌ی دقیق تصادف را به کارشناس پلیس اعلام کنید تا بتواند گزارش و کروکی دقیق حادثه را بنویسد.
صحنه تصادف را پاکسازی کنید
بعد از آنکه پلیس و نیروهای امدادی کار خود را انجام دادند و افراد مجروح به بیمارستان منتقل شدند، باید صحنه تصادف را کامل پاکسازی کرد. چراکه ممکن است قطعات تیز و خطرناک روی زمین مانده و باعث ایجاد حادثه دیگر برای خودروها یا افراد عبوری شود.
از بیمه کمک بگیرید
در مرحله‌ی آخر برای دریافت خسارت می‌توان با گزارش و کروکی پلیس به بیمه مراجعه کرد تا کارشناس بیمه با بررسی گزارش، خسارت مالی تصادف رانندگی را پرداخت کند.
آمار تصادف جاده ای در سال ۱۴۰۲
به طور متوسط حدود ۸۰۰ هزار تصادف در سال در ایران رخ می‌دهد.
در سال ۱۴۰۱ بیشاز ۱۹ هزار نفر بر اثر تصادف رانندگی جان خود را از دست دادند!
سردار سید تیمور حسینی، جانشین رئیس پلیس راهور فراجا گفت: در ۶ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲، حدود ۳ هزار نفر در تصادفات رانندگی فوت کرده‌اند!
این آمار نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته، ۶ درصد رشد داشته‌است.
جمع بندی
تصادفات رانندگی از آن دست حوادثی است که در هر لحظه و در همه جا امکان وقوع آن وجود دارد. اما نکته‌ی مهم این است که بعد از وقوع تصادف آرامش خود را از حفظ و با پلیس راهور تماس بگیرید. حتی اگر خسارت شما زیاد نیست، جهت اطمینان با پلیس تماس بگیرید تا کروکی بکشد و بعدا مشکلی برای شما ایجاد نشود! با رعایت قوانین و حفظ سرعت مطمئن می‌توان ایمنی خود و دیگران را در برابر وقوع حوادث ناگوار رانندگی در جاده تا حد زیادی بالا برد. در این مقاله انواع تصادف، علل و عوامل موثر در آن و اقدامات لازم بعد از تصادف را بررسی کردیم، امید است این مطلب برای شما عزیزان مفید واقع شود.
