مقدمه
و اما هم اکنون شمارش معکوس برای سر رسیدن پاییز شروع می‌شود و باید کم کم با تابستان خداحافظی کنیم. پاییز و صدای خش خش برگ‌ها و عشق و عاشقی و عصرهای بارانی زیباست ولی از حق نگذریم سبک زندگی پاییزی خیلی از ما به دمنوش و قرص‌های سرماخوردگی و از این درمانگاه به آن درمانگاه رفتن و یافتن واکسن آنفولانزا ختم می‌شود.
سرما خوردگی و آنفولانزا علاقه زیادی به رخ نمایی دارند و گاهی در فصول دیگر هم مشاهده می‌شوند مخصوصا آنفولانزا که تقریبا همگی یک بار تجربه کردیم. یکی از راهکارهای پیشگیری از این بیماری تزریق واکسن است. در این مقاله سعی داریم به واکسن آنفولانزا و اهمیت آن بپردازیم.
آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا یک بیماری عفونی است که از طریق ویروس‌هایی به بدن انسان سرایت می‌کند و غالبا در فصل‌های پاییز و زمستان اتفاق می‌افتد.
در دنیای ویروس‌های آنفولانزا چهار نوع ویروس وجود دارد.
نوع اول A (INFLUENZA A VIRUS). شناخته شده ترین نمونه آنفولانزا نوع A است که پرندگان آبزی عامل انتقال آن به انسان هستند. پرندگانی مانند اردک، غاز و مرغان دریایی. بیماری نوع اول عموما هر سنی را درگیر می‌کند اما ممکن است باعث ایجاد بیماری‌های شدید در گروه‌های مسن، جوان و کسانی که سابقه بیماری قبلی داشته‌اند بشود. این نوع برای انسان نگران کننده است.
نوع دوم B ( INFLUENZA B VIRUS). این گونه از بیماری نیز عمدتا انسان‌ها را درگیر می‌کند ولی در برخی از حیوانات نیز دیده شده است.
نوع سوم C (INFLUENZA C VIRUS). نوع سوم مانند مورد قبل در انسان‌ها یافت می‌شود. بیماری نوع C غالبا در درجه اول به کودکان منتقل می‌شود و چراغ خاموش فعالیت می‌کند و بدون علامت است یا علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد.
نوع چهارم D (INFLUENZA D VIRUS). IDV از طریق خوک‌ها و گاوها به انسان سرایت می‌کند و منجر به عفونت می‌شود.
آنفولانزای نوع A و B باعث عفونت‌های فصلی شده که به آن اپیدمی و یا همه گیری فصلی به ویژه در دو فصل پاییز و زمستان می‌گویند. گاهی سرعت نوع A آن چنان بالا است که شرایطی تقریبا شبیه زمان کرونا ایجاد می‌کند در نهایت پاندمی و دنیا گیر می‌شود.
سویه سوم ویروس قدرت سرایت کمتری نسبت به سایر دارد و با علائم خفیف همراه است. در ادامه باید بگوییم آنفولانزای نوع D غالبا در حیوانات منجر به عفونت می‌شود.
علائم ویروس آنفولانزا
علائم آنفولانزا شدیدتر از سرماخوردگی است. هر گونه از انواع آنفولانزا که نام بردیم علائم متفاوتی دارد. اما به طور کلی از رایج‌ترین آن می‌توان به این علائم اشاره کرد: گلو درد، سرفه، تب بالای 38 درجه سانتی گراد، دردهای مفصلی و عضلانی، سردرد، خستگی و ضعف، مشکلات گوارشی، آبریزش بینی، قرمزی چشم، لرز، درد گوش، ترشحات غلیظ از بینی یا گوش‌ها، حالت تهوع، استفراغ و اسهال
هنگام پیدا شدن سروکله‌ی آنفولانزا غالبا اولین علامت سردرد است. سپس سرفه‌های خشک و مداوم. سرفه‌ها منجر به گلو درد و تورم گلو و تنگی نفس می‌شوند. گاهی اوقات بسیار طولانی است و تا دو هفته ادامه دارند.
در ادامه، تب آنفولانزا همیشه باعث افزایش دمای بدن می‌شود و سه الی چهار روز طول می‌کشد. دردهای مفصلی و عضلانی معمولا در پشت گردن و بازوها و پاها محسوس است و شدت می‌گیرد. احساس خستگی و ضعف هم از رایج‌ترین علائم آنفولانزا است.
هرگونه از این علائم را احساس کردید حتما جدی بگیرید و برای درمان سریعا به پزشک مراجعه کنید.
به طور کلی علائم در افراد و گروه‌های سنی گوناگون است علائم بزرگسالان عبارت‌اند از مشکل در تنفس، تشنج، درد قسفه سینه، سرگیجه، ضعف شدید. همچنین علائم در کودکان شامل این موارد است: تشنج، کم آبی بدن، درد شدید عضلانی، رنگ پریده پوست، تنگی نفس و افت تغذیه.
این بیماری از طریق سرفه، عطسه و صحبت کردن قابل انتقال است. اگر در محیط کار فردی مبتلا به آنفولانزا باشد ممکن است بر اثر صحبت کردن با او شما نیز مبتلا شوید! فرد بیمار یک روز قبل از شروع علائمش قادر به انتقال ویروس است و تا هفت روز پس از آن، علائم از بین می‌رود.
چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا آنفولانزا هستند؟
افراد با سابقه بیماری‌های مختلف مانند دیابت، فشارخون و تنگی نفس، زنان باردار، کودکان و افراد مسن از گروه‌های خظرناک مبتلا به آنفولانزا هستند. این دسته از افراد سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند. اگر یکی از علائم در آن‌ها دیده شد حتما باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند.
پیشگیری از آنفولانزا
براساس جمله کلیشه‌ای پیشگیری بهتر از درمان است برای پیشگیری آنفولانزا توصیه می‌شود این کارها حتما را انجام دهید:
هنگام رواج آنفولانزا در مکان‌های عمومی از ماسک استفاده کنید.
سطوحی که احتمال آلودگی دارند با محلول‌های ضد عفونی تمیز کنید.
اگر مطمئن هستید فردی بیمار است حتما نکات بهداشتی را رعایت کنید و از برخورد با آن بپرهیزید.
تغذیه مناسب داشته باشید و ورزش کنید. این دو کار از ضعف سیستم ایمنی شما جلوگیری می‌کنند.
می‌توانید از واکسن آنفولانزا استفاده کنید.
علاوه بر این یکی از تفاوت‌های سرماخوردگی و آنفولانزا در عوارض آن است. سرماخوردگی عوارضی ندارد ولی آنفولانزا ممکن است عوارض به همراه داشته باشد. برخی از عوارض آن می‌توانند این مشکلات باشند: عفونت گوش، سینوزیت، برونشیت، آنسفالیت و ذات الریه.
واکسن آنفولانزا و اهمیت آن
همان‌طور که گفتیم روش‌هایی برای پیشگیری از درگیری با این ویروس موجود است که شانس ابتلا به آن را کاهش می‌دهد. واکسن آنفولانزا یکی از راه‌‌های گفته شده بود. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند مردم سالیانه واکسن آنفولانزا تزریق کنند و بر این اساس هر سال چند نوع واکسن برای استفاده افراد معرفی می‌کنند. شیوه تزریق این واکسن از طریق تزریق به بازو است اما به شکل اسپری بینی هم در دسترس قرار می‌گیرد.
واکسن‌های پیشگیری از آنفولانزا بر پایه و اساس دو نمونه تولید می‌شوند. نمونه اول ویروس‌های غیرفعال و کشته‌شده هستند و نمونه دوم شکل زنده اما ضعیف شده ویروس. پس از تزریق واکسن دو هفته زمان می‌برد تا بدن ما آنتی بادی لازم را تولید کند. شرکت‌های داروسازی هر سال واکسن را بر اساس سویه‌های آن سال می‌سازند و در اختیار مردم قرار می‌دهند.
در ایران سه نوع واکسن آنفولانزا تزریق می‌شود. اینفلوواک ساخت هلند، برای افراد بالای شش ماه؛ واکسی کریپ ساخت فرانسه برای افراد بالای شش ماه و فلوکارد ساخت کشور خودمان برای افراد بالای هجده سال. واکسنی که کشور ما موجود است از ویروس غیرفعال آنفولانزا ساخته شده است که از آنتی ژن‌های سطح ویروس تهیه می‌شود.
چه کسانی بهتر است واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟
اولویت اول ما کودکان هستند که شدیدا در معرض ابتلا به ویروس قرار دارند. بعد از کودکان، افراد مسن بالای 65 سال بهتر است از واکسن استفاده کنند. خانم‌های باردار هم می‌توانند واکسن تزریق کنند ولی حتما باید زیر نظر پزشک خود این کار انجام دهند و با پزشک متخصص در میان بگذارند. توصیه می‌شود از هفته شانزدهم به بعد تزریق انجام نگیرد.
در آخر افرادی که با بیماری‌های مزمن دسته و پنجه نرم می‌کنند بهتر است آن‌ها هم با مشورت پزشک متخصص واکسن آنفولانزا تزریق کنند.
چه زمانی برای تزریق واکسن آنفولانزا بهتر است؟
از آن‌جایی که غالبا آنفولانزا در فصول پاییز و زمستان فعالیت خود را آغاز می‌کند؛ بهترین زمان برای واکسیناسیون ماه شهریور تا اوایل مهرماه است. پس با توزیع واکسن آنفولانزا در سال 1403 الان در بهترین زمان طلایی برای تزریق آن هستیم!
آیا تزریق واکسن آنفولانزا عوارض دارد؟
تزریق واکسن آنفولانزا نیز مانند هر واکسن دیگری ممکن است عوارضی داشته باشد که در افراد مختلف است. عوارضی با علائمی مانند تورم و احساس سوزش و خارش محل تزریق، سردرد، درد عضلانی و خستگی.
افرادی که سال قبل بعد از تزریق واکسن بدنشان واکنش شدیدی نشان داده است بهتر است از تزریق دوباره آن صرف نظر کنند.
با تزریق واکسن آنفولانزا تعداد افرادی که سالانه به دلیل این ویروس در بیمارستان بستری می‌شوند کاهش می‌یابد و این امر اهمیت این موضوع را می‌رساند اما یک نکته حائز اهمیت است؛ واکسن به این معنا نیست که صد درصد شما دچار آنفولانزا نمی‌‌شوید بلکه این فرآیند در صورت ابتلا فقط می‌تواند علائم ویروس را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
مرگ بر اثر ابتلا به آنفولانزا
ویروس آنفولانزا هر چند سال یک بار در جهان و کشورهای مختلف بحران ایجاد می‌کند و سالانه افراد بسیاری به خاطر آن جان خود را از دست می‌دهند. با همه گیری کرونا ما با این موضوع به خوبی آشنایی پیدا کردیم که یک ویروس چگونه می‌تواند به سرعت پخش شود و قربانیان خود را به دام مرگ بکشاند. آنفولانزا نیز سالانه به طور متوسط 500 هزار نفر قربانی دارد. این ویروس را هیچ وقت نباید دست کم گرفت! با تزریق واکسن آنفولانزا می‌توان از افزایش تعداد قربانیان ویروس جلوگیری کرد و آمار مرگ و میر آن را کاهش داد.
برای مطالعه: شستشوی معده ومراقبت‌های آن
سخن پایانی
سالانه ویروس آنفولانزا در سراسر جهان پخش می‌شود و فعالیت می‌کند. علائم آن گاهی شبیه سرماخوردگی است اما به طور شدیدتر افراد را درگیر می‌کند. برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس و کاهش علائم آن بهتر است از واکسن‌های آنفولانزا استفاده کنیم. البته توصیه می‌شود تزریق این واکسن با مشورت پزشک صورت گیرد و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن و گروه‌های پرخطر بدون نظر پرشک اقدام به تزریق نکنند. امیدواریم همیشه در سلامتی و تندرستی زندگی کنید و گرفتار هیچ گونه بیماری‌ای نشوید.
