مقدمه
امروزه تمامی مشاغل، بیزینس خود رابه سمت و سوی دیجیتالی کردن پیش میبرند ،که ممکن است از خطرات و مشکلات هولناک و سختی که در این راه میبینند آگاه نباشند. حملهی سایبری یکی از بزرگترین مشکلاتی است که میتواند جلوی پای تمامی کسب و کارها سبز شود. حملات سایبری به اقداماتی گفته میشود که یک کامپیوتر یا سیستمهای اطلاعات رایانه ای را هدف قرار میدهندکه هدف کلی آن ایجاد آسیب است اما میتواند هدفهای دیگری مانند غیرفعال کردن، مختل کردن، تخریب یا کنترل سیستم های رایانه ای یا تغییر، مسدود کردن، حذف، دستکاری یا سرقت داده های موجود دراین سیستمها هم باشد.
چرا حملات سایبری اتفاق میافتد؟
سود مالی
مجرمان سایبری بیشتر هدف حملات خود را برای منافع مالی انجام میدهند. در این نوع حمله سایبری اغلب سرقت اطلاعات حساس مانند شماره کارتهای اعتباری یا اطلاعات شخصی کارکنان و اعضا یک مجموعه است.
اخلال و انتقام
برخی نیز به طور خاص حملاتی را برای ایجاد هرج و مرج، سردرگمی، نارضایتی، ناامیدی یا بیاعتمادی انجام میدهند. آنها چنین اقداماتی را برای انتقام گرفتن از اعمالی که علیه آنها انجام میشود انجام میدهند.
جاسوسی
حملات سایبری برای دسترسی به داده های مهم سازمان یا ارگانی با هدف دریافت اطلاعات و دادههای مهم که به هیچ عنوان نباید به جایی درز پیدا کنند صورت میگیرد.
انواع حملات سایبری
- حمله فیشینگ
- حمله بدافزار
- رمزگشایی
- حملات صفحه اصلی
- حمله DDoS
- حمله SQL injection
- نفوذ به شبکه
- رمزنگاری مخرب
حملات سایبری میتواند به شرکت های مهم ، دانشگاهها ، مراکز دولتی ، وزارتخانهها ، صداوسیما ، بانک ها و… صورت بگیرد.ممکن است در حملات سایبری ردپایی از هوش مصنوعی را هم ببینیم.
تهدید سایبری در امور بانکداری
امروزه ما میتوانیم به راحتی با گوشی یا لپتاپی که در منزل داریم تمام کارهای بانکی خود را انجام دهیم بدون آنکه نیاز به حضور فیزیکی ما در بانک باشد. تمام اینها نشان دهندهی آیندهی دیجیتالی است که در انتظار ما است. این موضوع نشان دهنده آن است که تغییراتی که در بخش بانکداری دیجیتالی رخ داده، منجر به ظهور تهدیدات مختلف سایبری در این صنعت شده است، بنابراین مدیریت پروتکلهای امنیتی شبکه از اهمیت بسیار زیادی برخودار است.
بدون شک مهاجمان و مجرمان سایبری به دنبال منافع مالی خود بوده، در نتیجه حملات و تهدیدات سایبری در این زمینه روزافزون است.
رویکردهای نظارتی مانند EU DORA، G7 و گزارشات بانکی بر اهمیت امنیت سایبری در بخش بانکداری تاکید دارند. این رویکردها با توجه به حملات و دستبردهای گذشته است که صورت گرفته و ماهیت پویای چشمانداز امنیت سایبری را منعکس میکنند.
همینطور با دیجیتالی شدن تمام امور و روندهای بانکی ، موسسسات مالی باید به دنبال ایجاد بهترین امنیت برای مشتریان خود باشند. بانک ها و ارائه دهندگان خدمات مالی در کنار رشد و نوآوری های خود به یک رویکرد جامع در امنیت سایبری نیاز دارند که بر اساس جدیدترین بینش های نظارتی و اطلاعات مبتنی بر تهدیدات چیده شده باشد تا بتوان از پیشرفت پایدار و ایمن اطمینان حاصل کرد.
بانک ها به دلیل داشتن اطلاعات مهم و ارزشمند و داده های مالی، همواره مورد تهاجم و حمله ی مجرمان سایبری قرار میگیرند و هدف آنها دستیابی به اطلاعات هویتی و بانکی مشتریان است.
بیشتر بدانید: سوپر هوش مصنوعی و قابلیتهای آن
حمله سایبری به بانک ها به کمک هوش مصنوعی
هوش مصنوعی غول چراغ جادویی که توانایی هر کاری را دارد: به عنوان مثال میتواند برای ما معادلات سخت ریاضی و فیزیک را حل کند ، واکسن بیماری های خاص را شناسایی کند و بسازد، مقاله ای بینظیر بنویسد، عکس ها را زنده کند، فیلم بسازد و…
همچنین میتواند در حملات سایبری به مجرمان کمک بزرگی کند.امروزه با پیشرفت دنیای دیجیتال و ورود هوش مصنوعی به زندگی انسانها کارهای بزرگ و سخت هم ساده شده است.
امروزه مجرمان سایبری از هوش مصنوعی برای توسعه روش های حملات پیچیده استفاده میکنند.
این مجرمان از نبوغ زیادی برخودار هستند و توانایی درک الگوریتمهای هوش مصنوعی را به خوبی دارند و با طراحیهای خاص خود به مقصود پلید خودشان که دستبرد به حساب های بانکی و مالی مشتریان است میرسند.
این حملات شامل ایمیلهای «فیشینگ هدفمند» ایجاد شده توسط هوش مصنوعی یا بدافزارهای مبتنی بر این فناوری است که سازگار میشوند و تکامل مییابند. «فیشینگ هدفمند» یک تلاش هدفمند برای سرقت اطلاعات حساس از یک قربانی خاص است. این نوع «فیشینگ» اغلب برای دسترسی به حساب های مالی و شخصی قربانی انجام میشود. کارشناسان اخیرا بدافزارهای جهش یافته را مشاهده میکنند. عوامل تهدید و حملات سایبری از ChatGPT OpenAI برای تولید بدافزارهای مخرب استفاده میکردند.
فیشینگ
در واقع به معنای به دست آوردن اطلاعات شخصی افراد مانند نام کاربری، گذرواژه، اطلاعات حساب بانکی و… از طریق جعل یک وبگاه، نشانی پست الکترونیک و… است .
آنها همزمان با ساخت درگاههای مشابه درگاههای بانکی یا وبگاههایی با کمک هوش مصنوعی کاربران را با پیامک یا لینکهایی که برایشان ارسال میکنند به این درگاه هدایت میکنند. پس از این که کاربر روی لینک کلیک میکند از وی خواسته میشود نام کاربری و رمزخود را وارد کند. این اطلاعات بعد از وارد شدن برای هکر ارسال میشود بنابراین اطلاعاتی مثل کلمه کاربری، رمز عبور، شماره ۱۶ رقمی عابر بانک، رمز دوم و CVV ۲ در اختیاری هکرقرار میگیرد.
نقش هوش مصنوعی در حملات سایبری
حملات مبتنی بر هوش مصنوعی
با استفاده از هوش مصنوعی، مهاجمان سایبری میتوانند الگوریتمها و مدلهای هوشمند را در حملات سایبری خود بهکار بگیرند. این الگوریتمها میتوانند با تجزیه و تحلیل دادههای بزرگ و شناسایی ضعفها و نقاط ضعف در سیستمهای امنیتی، حملات را به طور هوشمندانه انجام دهند.
حملات تشدید کننده
هوش مصنوعی میتواند در تشدید حملات سایبری نقش مهمی ایفا کند. با استفاده از الگوریتمهای هوشمند، حملهکنندگان میتوانند به صورت خودکار و بهسرعت ضعفها و آسیبپذیریهای سیستمهای هدف را شناسایی کنند و حملاتی را انجام دهند که به طور قابل توجهی اثرات مخربی بر جامعه و سازمانها داشته باشد.
تهدید به امنیت دادهها
با رشد هوش مصنوعی، حملهکنندگان میتوانند از طریق الگوریتمها و مدلهای هوشمند، به راحتی دسترسی به اطلاعات محرمانه و دادههای حساس را پیدا کنند. این میتواند به سرقت اطلاعات شخصی، اطلاعات مالی یا اطلاعات مربوط به سازمانها منجر شود و حریم خصوصی را تهدید کند.
تکنیکهای جدید حمله
هوش مصنوعی میتواند به حملهکنندگان کمک کند تا تکنیکهای جدید و پیشرفتهتری را در حملات سایبری بهکار بگیرند. با استفاده از الگوریتمهای هوشمند، میتوانند از تکنیکهای ابتکاری مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کنند که برای سازمانها و نهادهای امنیتی سختتر بهتشخیص قابلیتهای خطرناک است.
البته این نکته را هم باید در نظر گرفت؛ همانطور که مجرمان سایبری از هوش مصنوعی برای کار خود استفاده میکنند، بانکها هم توانایی بهرهوری از هوش مصنوعی برای قوی تر کردن سیستم داده و بهبود امنیت سایبری دارند. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند دادههای شبکه را تحلیل کرده و تهدیدات سایبری را شناسایی کنند. این الگوریتمها قادرند به صورت خودکار فعالیتهای مشکوک را شناسایی کرده و اقدامات لازم برای جلوگیری از حملات سایبری را انجام دهند. همچنین با استفاده از هوش مصنوعی، بانکها میتوانند حملات سایبری بالقوه را پیشبینی کرده و اقدامات پیشگیرانهای برای حفاظت از سیستمهای خود انجام دهند.
اهمیت امنیت سایبری در بانکداری
مشتریان بر اساس نام و اعتبار و اعتمادی که به یک موسسه یا بانک دارند ، دارایی خود را در آن بانک و موسسه پس انداز میکنندد در واقع بانکها مسئول حفظ امانت و امنیت دارایی های مشتریان خود هستند.
هرگونه اختلالی که باعث از دست رفتن اطلاعات حساس مشتریان ، اطلاعات حساب های بانکی ، سواستفاده کردن از حساب های بانکی منجر به کاهش اعتماد مشتریان به سیستم بانکی و موسسه ها میشود.به همین دلیل امنیت سایبری از اهمیت بسیار زیادی برخودار است.
ابزارها ، فناوریها و راهکارهای امنیت سایبری در بانکداری
ابزارها و فناوریهای امنیت سایبری، راهحلهای نرمافزاری یا سختافزاری هستند که قادرند عملکردها یا وظایف امنیت سایبری خاصی مانند رمزگذاری، احراز هویت، فایروال، آنتیویروس، تشخیص نفوذ، پشتیبانگیری، بازیابی و غیره را انجام دهند. انواع و دستههای مختلفی از ابزارها و فناوریهای امنیت سایبری وجود دارد که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
ابزارها و فناوریهای امنیتی شبکه
اینها راهحلهایی هستند که زیرساخت و دستگاههای شبکه را از دسترسی، تغییر یا ایجاد اختلال غیرمجاز محافظت میکنند. این راهحلها معمولاً شامل فایروالها، ویپیانها، پروکسیها، IPS، IDS و غیره هستند.
ابزارها و فناوریهای امنیتی ابری
این موارد راهحلهایی هستند که از خدمات و اپلیکیشنهای ابری در برابر تهدیدات و خطرات سایبری محافظت میکنند. این راهکارها شامل کارگزاران امنیتی دسترسی ابری، گیتویهای امنیت ابری، رمزگذاری ابری، هویت ابری، مدیریت دسترسی و غیره هستند.
ابزارها و فناوریهای مدیریت هویت و دسترسی
اینها راهحلهایی هستند که هویت و حقوق دسترسی کاربران و نهادهای درون سازمان را مدیریت میکنند. راهحلهایی که در این دسته قرار میگیرند شامل احراز هویت، مجوز، مدیریت رمز عبور، سیستم Single sign-on، احراز هویت چندعاملی و غیره است.
احراز هویت دو مرحلهای
این روش شامل استفاده از دو مدرک مختلف برای احراز هویت کاربران میباشد. مانند رمز عبور و کد ارسالی به تلفن همراه.
نظارت مداوم و تحلیل ترافیک
سیستمهای بانکی باید به طور مداوم ترافیک شبکه را نظارت کرده و فعالیتهای مشکوک را شناسایی و متوقف کنند.
رمزنگاری دادهها
اطلاعات حساس باید در طول انتقال و همچنین در حالت استراحت رمزنگاری شوند تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود.
آموزش کارکنان و مشتریان
آموزشهای منظم درباره تهدیدات سایبری و روشهای مقابله با آنها میتواند نقش مهمی در افزایش امنیت ایفا کند.
کلام پایانی
امنیت سایبری بانکها موضوع بسیار مهم و حیاتی است که عوامل و مجوعه بانکها باید در نظر بگیرند و البته که نیازمند توجه و سرمایه گذاری طولانی مدت و مداوم است؛ زیرا که ارگان های مهم همواره در خطر حملات سایبری قرار دارند که میتواند ثرمایه و اطلاعات مشتریان خود را به خطر بیاندازند.همچنین آنها میتوانند با آموزش درست به کارکنان و مشتریان خود مقداری از این تهدید را بکاهند تا اعتماد مشتریان حفظ شود و از خسارات مالی و اعتباری آنها جلوگیری شود.