مقدمه
بی شک پفک یکی از محبوب‌ترین وخوشمزه‌ترین اسنک و تنقلانی است که تمام سنین آن را دوست دارند با اینکه از ضررهای آن به خوبی آگاه هستند. انواع پفک و اسنک، گزینه بسیار خوبی برای میان‌وعده محسوب می‌شوند، البته به‌شرطی که در مصرف آنها زیاده‌روی نکنیم. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی اینکه پفک چیست و چه ضرری برای بدن انسان دارد بپردازیم.
بیشتر بخوانید: کبد چرب: بایدها و نبایدهای خوراکی!
پفک چیست؟
پفک(Cheese puffs) نوعی تنقلات است که با استفاده از بلغور ذرت تولید می‌شود. بلغور ذرت و یا همان پودر ذرت از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مواد اولیه تولید این محصول است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. مواد اولیه پفک نمکی متشکل از بلغور ذرت، روغن نباتی، پودر پنیر، شیرخشک، نمک و رنگ‌های مجاز خوراکی است.
اکثر افراد تصور می‌کنند که برای تولید انواع پفک از روغن استفاده می‌شود اما اینطور نیست. کارخانه‌ها برای تهیه این محصول باید از مواد اولیه مرغوب استفاده کنند، چراکه در غیر این صورت در کیفیت آنها تاثیر منفی می‌گذارد.
طرز تهیه پفک
در مرحله اول باید مواد اولیه پفک در دستگاه مرطوب‌زنی، مرطوب شوند. دستگاه سیلوی رطوبت‌زن این کار را به عهده دارد.
مواد اولیه پفک وارد مخزن دستگاه مارپیچی شکل می‌شوند وبه مواد اولیه پفک، آب و نمک اضافه می‌شود. سپس این مواد ترکیبی به درون مخزن و یا کاسه‌ای بزرگ‌تر برای مخلوط کردن آنها وارد می‌شوند. انجام این فرآیند بر روی مواد اولیه پفک نمکی بسیار مهم است چراکه از تکه تکه شدن و ترک خوردن پفک‌ها جلوگیری می‌شود.
خمیر ذرت در دستگاه اکسترود قرار می‌گیرد و در قالب‌هایی که شکل‌های خاصی دارند، ریخته می‌شود. پس از تعیین شدن اشکال پفک نوبت به مرحله کاتر می‌رسد. در این مرحله مواد اولیه پفک نمکی که راه طولانی را طی کرده‌اند توسط دستگاه کاتر به اشکال متناسب برش داده می‌شوند. مدتی پس از آن‌که قالب‌ها تحت فشار و حرارت ملایم قرار گرفتند، فرآورده حجیمی از دستگاه خارج می‌شود که در ابتدای امر فاقد طعم و رنگ است و باید مزه‌دار شود.
برای مزه‌دار کردن آن رویش را با مخلوطی از روغن گیاهی ، پودر پنیر و یا سایر طعم دهنده های مناسب ، رنگ مجاز خوراکی و نمک پوشش داده می شود. گاها مواد شیمیایی نیز به آن اضافه می گردد که برای سلامتی کودکان ضرر دارد یا از سسی استفاده می‌شود که حاوی پودر پنیر، مواد نمکی و سایر افزودنی‌ها‌ست. لازم است که پفک‌های طعم‌دارشده توسط دستگاه خشک‌کن خشک شده و به مرحله بسته‌بندی وارد شوند.
نکاتی که درمورد پفک که خوب است بدانید !
همه ما می‌دانیم که باید در خوردن هر چیزی میانه روی و اعتدال را رعایت کنیم که اسنک‌ها و تنقلات هم از این قاعده مستثنی نیستند. شایسته است که در استفاده از این دسته محصولات غذایی نیز اصل اعتدال را رعایت کنیم.
در تولید اسنک و تنقلاب به خصوص پفک از درصد نمک بیشتری استفاده می‌شود بنابراین افراد مبتلا به فشار خون و بیماری‌های قلبی عروقی و نیز افرادی با سابقه تجمع آب میان‌بافتی لازم است که برای مصرف این فرآورده حتما مراقب باشد و با پزشک خود مشورت‌های لازم را انجام دهند.
اسنک‌ها هرگز نباید به عنوان وعده غذای اصلی استفاده شوند. مصرف پفک با ایجاد احساس سیری می‌تواند موجب کم‌اشتهایی در کودکان شده و از این طریق آنها را از مصرف وعده غذای اصلی باز دارد.
انواع پفک
انواع پفک یکی از پرطرفدارترین تنقلات برای میان‌وعده و دورهمی‌های خانوادگی‌ست. در دهه ۶۰ و ۷۰، اشی‌مشی و مینو اصلی‌ترین تولیدکنندگان در ایران بودند.
امروزه تعداد تولیدکنندگانی که انواع پفک و سایر اسنک‌ها را با طعم‌ها، اشکال و ابعاد مختلف تولید می‌کنند، افزایش چشمگیری پیدا کرده‌اند.
از بین محبوب‌ترین تولیدکنندگان انواع پفک و اسنک، می‌توان به چیتوز، مزمز، لینا، اشی‌مشی، لوسی و چاکلز اشاره کرد. این شرکت‌ها انواع پفک‌ها را در اشکال گوناگونی چون توپی، چرخی، حلقه‌ای و سایر شکل‌های جذاب تولید می‌کنند. اسنک‌های پنیری، کچاپ و فلفلی، از دیگر محصولات این شرکت‌ها محسوب می‌شوند.
برترین تولید کنندگان پفک ایران
تولیدکننده پفک دینا
شرکت دینا که با نام تجاری چیتوز فعالیت دارد، یکی از بهترین تولیدکنندگان پفک است که از سال ۱۳۶۸ فعالیت خود را شروع کرده و انواع چیپس، پفک و اسنک را به بازار عرضه می‌کند. از آنجایی که کیفیت و طعم این خوراکی‌ها ممتاز و در سطح کیفیت بالایی است، طرفداران زیادی را در بازار داخلی و خارجی به خود جذب کرده است.
تولیدکننده پفک اشی مشی
گروه تولیدی بازرگانی اشی مشی، یکی از بهترین تولیدکنندگان پفک است که از سال ۱۳۷۱ با تکیه بر ظرفیت بالای کارخانه خود و ماشین آلات پیشرفته خط تولید مواد غذایی، اقدام به تولید انواع غلات حجیم شده یا اسنک نمود. تمامی محصولات برند اشی مشی با تکیه بر تکنولوژی‌های روز دنیا تولید می‌شود و از کیفیت بالایی برخوردار است.
گروه صنعتی مینو
گروه صنعتی مینو، یکی از برندهای مطرح در بازار تنقلات بوده و تنوع بالایی در تولید انواع خوراکی‌ها از جمله پفک، چیپس و اسنک دارد. این شرکت که یکی از برترین برندهای چیپس و اسنک و پفک است، محصولات خود را از همان ابتدا، به بازارهای بین المللی نیز عرضه کرده و سهم بالایی از بازار داخلی را از آن خود کرده است.
تولیدکننده پفک لینا نیک
گروه صنعتی لینا نیک که با نام تجاری لینا شناخته می‌شود، یکی از بهترین تولیدکنندگان پفک است که از سال ۱۳۷۸ فعالیت های خود را بر تولید محصولات طبیعی و سالم متمرکز نموده و خط تولید مجهز و پیشرفته‌ای را در کارخانه خود راه اندازی کرده است.
برند چیپس و اسنک به آرا
شرکت به آرا که با نام برند چاکلز شناخته می‌شود، یکی از برترین برندهای چیپس و اسنک و پفک است که طرفداران زیادی را برای انواع چیپس و اسنک خود در بازار داخلی و خارجی دارد. این شرکت از سال ۱۳۸۴ اقدام به تولید اسنک و چیپس نموده و از تجربه و تخصص شرکت لورنز آلمان بهره می‌برد تا بتواند محصولات خود را علاوه بر بازار داخلی به ۸۱ کشور در جهان صادر نماید.
آیا کرانچی همان پفک است؟
نه! البته کرانچی هم فرآورده بلغور ذرت است اما با این تفاوت که در روغن سرخ و حجیم می‌شود. البته به این ماده‌ای که در روغن سرخ می‌شود، می‌توان پوشش‌های مختلفی را افزود.
چرا پفک برای کودکان زیر 2 سال اکیدا ممنوع است؟
بر روی بسته‌بندی این ماده و تنقلات می‌نویسند که مصرف برای کودکان زیر دو سال ممنوع است. همچنین کودکان در سنین بالاتر هم باید از مصرف زیاد این ماده خوراکی خودداری کنند.
کودکان زیر دو سال معده نسبتاً حساس‌تری دارند و مصرف تنقلاتی مانند پفک که ارزش غذایی خاصی ندارد، کودک را دچار مشکلات گوارش می‌کند. مشکلات گوارشی در کودکان زیر دو سال بسیار شایع بوده و اگر از افرادی که برای کودکان در این زمینه هستند، پرس‌وجو کنید، به طور قطع این موضوعات را تأیید خواهند کرد.
در مورد کودکان با سنین بالای دو سال نیز چنین امری با درجه حساسیت کمتر مشهود بوده و باید محدودیت‌هایی را برای مصرف این ماده در کودکان در نظر بگیریم. یکی از متخصصان تغذیه در این باره می‌گوید که محدودیت مصرف ۷ تا ۱۰ روزه پفک ایده جالبی خواهد بود. اگر کودک شما اصرار به مصرف تنقلات دارد، بهتر است آنها را با اقلامی مانند آجیل جایگزین کنیم.استفاده این مواد توسط کودکان شما بر خلاف انواع تنقلاتی مانند چیپس و ماست و چیتوز مفیدتر خواهد بود.
چرا مصرف پفک ضرر دارد؟
اکثر افراد فکر می‌کنند با خوردن یکی دو بسته از تنقلات متنوع صنعتی اتفاق خاصی برای بدن نمی‌افتد و به همین دلیل این‌ها را مصرف می‌کنند، اما بهتر است مضرات پفک و عوارض آن برای سلامتی را بدانید تا در تصمیم خود صرف نظر کنید.
بیماری‌های قلبی و عروقی و کلیوی
مصرف نمک به منظور خوشمزه شدن پفک به مقادیر زیاد، سبب آسیب به کلیه‌ها، تغییر ذائقه افراد به شورخواری، تجمع آب در بدن و در نتیجه تورم بافت‌ها و افزایش فشار خون و سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود. همچنین استفاده از روغن با ترانس بالا در تهیه اینگونه تنقلات منجر به افزایش وزن، چربی خون و در نهایت بیماری‌های قلبی عروقی می‌شود.
ایجاد آلرژی در کودکان
مصرف رنگ نارنجی تارترازین در پفک باعث بروز اختلالات رفتاری، اضطراب، تندخویی و آلرژی کودکان می‌شود. همینطور حاوی مقادیر زیادی مواد افزودنی و رنگ‌های مصنوعی است که می‌تواند برای کودکان حساسیت‌زا باشد، به ویژه در صورت مصرف بیش از حد، خطر ایجاد آلرژی غذایی را افزایش می‌دهد.
پوسیدگی دندان
به علت وجود هیدرات‌های کربن قابل تخمیر در چیپس و پفک فرصت برای رشد باکتری‌های دهانی فراهم می‌شود که نتیجه آن پوسیدگی دندان‌هاست.
اختلال در رشد کودکان و نوجوانان
پفک و محصولات مشابه به دلیل حجم و چسبندگی بالا، می‌توانند در رشد کودکان و نوجوانان اختلال ایجاد کنند. این محصولات می‌توانند حجم زیادی از معده را اشغال کرده و باعث خستگی سیستم گوارش شوند، به طوری که مصرف‌کننده اشتهای خود را به غذاهای اصلی و مغذی از دست می‌دهد. همچنین، مصرف مداوم پفک می‌تواند به کم‌خونی، پوکی استخوان و دیگر مشکلات سلامتی منجر شود.
افزایش خطر ابتلا به بیماری‌ها
در حین سرخ کردن سیب‌زمینی ماده قندی آن با آلبومین ترکیب می‌شود و سمی به نام آکریل آمید تولید می‌کند. آکریل آمید سبب تضعیف سیستم ایمنی، افزایش بیماری‌های عفونی، سرطان، ناباروری، سقط جنین، تغییر در رفتارهای جنسی، تحریک و قرمزی پوست و چشم‌ها می‌شود. گرما دیدن شدید محصول طی فرآیند سرخ شدن منجر به ایجاد رادیکال‌های آزاد پراکسید می‌شود.
مضرات پفک در بارداری
مصرف پفک در هنگام بارداری موجب افزایش ماده‌ای به نام آکریلامید در بدن می‌شود. افزایش این ماده ممکن است روند رشد جنین را به خطر اندازد و در نهایت منجر به تولد نوازدی با سر کوچکتر نسبت به نوزادان سالم شود.
برخی از عوارض جانبی کوتاه مدت مصرف این محصول عبارت است از:
- نفخ
- حالت تهوع
- بیش فعالی به‌ویژه در کودکان
- کم تحرکی
- برخی از عوارض جانبی دراز مدت مصرف پفک عبارت است از:
- بیماری‌های قلبی
- چاقی
- انواع مختلف سرطان
- فشار خون بالا
سخن آخر
در این مقاله توضیح مختصری از روند تهیه و تولید پفک ارائه شد. همینطور هم موتجه شدیم با توجه به محبوبیت و عامه‌پسند بودن این محصول چه ضررهای سنگینی برای بدن انسان مخصوصا کودکان دارد. این تنقلات به دلیل دارا بودن کالری بالا، چربی اشباع، نمک فراوان و آکریلامید، خطراتی بسیار زیادی به همراه دارد. ممنون که تا آخر این مقاله همراه ما بودید.
