مقدمه
در اجرای ماده 59 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، به منظور افزایش کارایی نظام مالیاتی و رفع موانع سازمانی موجود و همچنین تمرکز کلیه امور مربوط به اخذ مالیات دریک سازمان واحد، سازمان امور مالیاتی کشور در سال 1381 به صورت یک موسسه دولتی و زیر نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی ایجاد گردید. با ایجاد این سازمان کلیه اختیارات، وظایف، نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات موجود وزارت امور اقتصادی و دارایی در معاونت امور مالیاتی و بخش و حوزه‌های مالیاتی به این سازمان منتقل گردید. ما در این مقاله قصد داریم با وظایف سازمان امور مالیاتی بیشتر آشنا شویم.
بیشتر بخوانید: سازمان سیا چیست؟
مالیات چیست؟
مالیات یک پرداخت یا هزینه اجباری است که توسط دولت از افراد یا مشاغل جمع‌آوری می‌شود تا هزینه‌های خدمات عمومی، کالاها و فعالیت‌های دولتی را پوشش دهد. در واقع مقدار پولی که دولت از مردم می‌خواهد با توجه به درآمد، ارزش دارایی‌شان بپردازند و برای کارهایی که دولت انجام می‌دهد استفاده شود.
سازمان امور مالیاتی چیست؟
سازمان امور مالیاتی کشور (Iranian National Tax Administration) یکی از زیر مجموعه‌های وزارت امور اقتصاد و دارایی می‌باشد. وظیفه این سازمان اصلاح و دگرگونی نظام مالیاتی و همینطور مکانیزه نمودن سیستم مالیاتی کشور و اجرای مالیات بر ارزش افزوده را داراست.
اداره مالیات یا سازمان امور مالیاتی ستون فقرات درآمد دولت است. اداره مالیات جزء حیاتی سیستم مالی هر دولت است. یک اداره مالیاتی مؤثر تضمین می‌کند که یک کشور می‌تواند خدمات عمومی، زیرساخت‌ها و برنامه‌های اجتماعی خود را با حفظ ثبات اقتصادی تأمین مالی کند. بنابر بند «د» ماده 1 آیین نامه اجرایی موضوع ماده 219 قانون مالیات‌های مستقیم اداره مالیاتی چنین تعریف می‌شود که: «منظور از اداره مالیاتی در مواد مختلف قانون، واحد سازمانی مشخصی است که شامل تقسیمات اداری کوچکتری به نام «واحد مالیاتی» می‌باشد و بر اساس محدوده جغرافیایی، منابع مالیاتی، نوع مودیان یا بر اساس نوع وظیفه یا تعداد کافی «واحد مالیاتی» تشکیل می‌شود. نقش و اهمیت سازمان امور مالیاتی شامل اجرای سیاست‌های اقتصادی، مجری قانون، جمع آوری درآمد می‌باشد.
تشکیلات سازمان امور مالیات کشور ایران
سازمان امور مالیاتی تحت نظر معاون وزیر امور اقتصاد و دارایی بوده و فعالیت می‌نماید. رئیس سازمان امور مالیاتی بالاترین مقام اجرایی این سازمان را دارا می‌باشد. معاونان این سازمان نیز به پیشنهاد این سازمان و تایید وزیر امور اقتصاد و دارایی با حکم رئیس کل سازمان منصوب می‌شود. رئیس کل سازمان امور مالیاتی دارای یک قائم مقام و 5 معاون می‌باشد. معاونان شامل معاونت فنی و حقوقی، معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و امور بین‌الملل، معاونت عملیاتی، معاونت پشتیبانی و معاونت ارزش افزوده می‌باشد. در مجموع می‌توان گفت که 20 اداره کل و دفتر که تحت نظر معاونت‌های 5 گانه اداره می‌گردد این سازمان در هر استانی یک اداره کل دارد.
وظایف سازمان امورمالیاتی کشور
مهم ترین وظایف سازمان امور مالیاتی اصلاح نمودن سیستم مالیاتی و اجرای مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد. این سازمان در سال 1381 به شکل مؤسسه‌ای دولتی و در زیر نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی ایجاد گردید. پس از شکل‌گیری این سازمان تمامی اختیارات، نیروی انسانی و وضایف و امکانات موجود وزارت اقتصادی و دارایی در معاونت امور مالیاتی و حوزه‌های آن به این سازمان منتقل شد.
مهم‌ترین وظایف سازمان امور مالیاتی کشور
در ابتدا باید گفت که اداره دارایی و مالیات با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارند. وظایف سازمان امور مالیاتی کشور متعدد می‌باشد و هر کدام به نوبه خود مهم تلقی می‌شوند ما در ادامه به چند مورد مهم‌ترین آن می‌پردازیم .
- تنظیم سیاست‌های اجرایی برای دریافت مالیات در کشور و نظارت بر درستی اجرای آن
- شناخت مانع و مشکلات نظام مالیاتی و تلاش برای رفع آن
- رسیدگی نمودن به تخلفات مأموران مالیاتی
- اجرا برنامه‌های آموزشی برای افزایش کیفیت نیروی انسانی سازمان مطابق با نیازهای مشخص
- انجام اقدامات مورد نیاز و ضروری برای اهداف سازمان
- تدوین و تهیه دستورالعمل‌های لازم برای اجرای کامل مقابله با پولشویی
- ارائه پیشنهاد در رابطه با تمام امور مربوط به مقررات مالیات‌های مستقیم وغیر مستقیم و دیگر مالیات‌ها
شرح وظایف سازمان
تصدی کلیه امور مربوط به اجرای مقررات انواع مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم و سایر مالیات‌ها و تمام مراحل مربوط اعم از شناسایی مودیان، تشکیل پرونده و تنظیم شناسنامه‌های مالیاتی، تشخیص و مطالبه مالیات و حل اختلاف مالیاتی و وصول مالیات به طرق معمول یا از طریق عملیات اجرایی و سایر موارد مربوط به مالیات‌ها در چارچوب قوانین مالیاتی و سایر قوانین جاری کشور
مطالعه، بررسی و شناخت موانع نظام مالیاتی و برنامه‌ریزی جهت رفع آنها
اظهارنظر و ارائه پیشنهادهای لازم در زمینه کلیه امور مربوط به اجرای مقررات انواع مالیات‌های مستقیم، غیرمستقیم و سایر مالیات‌ها
اظهار نظر و ارائه پیشنهادهای لازم در زمینه تدوین سیاست‌ها و خط‌مشی‌های مالیاتی در اجرای وظایف قانونی مربوط
تنظیم سیاست‌های اجرایی برای اخذ مالیات در کشور و نظارت برحسن اجرای برنامه‌های مصوب
مطالعه، بررسی و پژوهش مداوم در زمینه قوانین و مقررات مالیاتی و ارائه پیشنهاد یا انجام اقدامات لازم برای اصلاح و تکمیل آنها از طریق مراجع قانونی ذیربط
اتخاذ تدابیر لازم درخصوص چگونگی اجرای قوانین و مقررات مالیاتی از طریق تهیه و تنظیم آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های لازم و طراحی نظام‌ها و روش‌های اجرایی برای تشخیص و وصول مالیات
اجرای دقیق و کامل و ارائه پیشنهادهای اصلاحی مورد نیاز درخصوص قوانین و مقررات مالیاتی کشور و نظارت بر حسن اجرای آنها
از دیگر وظایف این سازمان می‌شود به
طراحی، تدوین و اجرای پروژه‌های پژوهشی و اجرایی جهت بهبود وضع نظام مالیاتی کشور در زمینه‌هایی از قبیل اصلاح ساختار مالیاتی، ثبت نام و راهنمایی مودیان، گسترش خوداظهاری، انجام ممیزی‌های موثر، حسابداری مالیاتی، وصول و اجرا برای تسریع و تدقیق عملیات مالیاتی
مطالعه و بررسی به منظور پیدایش راه کارهای مناسب شناسایی منابع مالیاتی و افزایش و توسعه ظرفیت‌های مالیاتی کشور و پیشنهاد آن به وزیر امور اقتصادی و دارایی
گردآوری و پردازش اطلاعات، به کارگیری شماره‌های اقتصادی، ملی و کدپستی برای شناسایی واحدها و منابع مالیاتی و مشمولان قوانین و مقررات مالیاتی به منظور دستیابی به اهدافی پیش‌بینی شده‌اند در قانون و اجرای عدالت مالیاتی
انجام مطالعات، بررسی، بهسازی و اصلاح ساختار تشکیلاتی و نیروی انسانی شاغل در امور مالیاتی برای اجرای وظایف و تامین نیروی انسانی مورد نیاز
طراحی، برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های آموزشی لازم برای ارتقای کیفیت نیروی انسانی سازمان براساس نیازهای تعیین شده
مطالعه تطبیقی، بررسی و پژوهش مستمر در نظام‌های پیشرو مالیاتی کشورهای منتخب برای بهبود سیستم مالیاتی کشور
طراحی، اجرا و بهسازی نظام جامع مالیاتی کشور و ایجاد شبکه اطلاعاتی فراگیر مکانیزه و استفاده از روش‌های نوین و ابزارهای پیشرفته برای تحقق درآمدهای مالیاتی
برنامه ریزی و تهیه طرح‌های لازم برای افزایش بهره‌وری و کیفیت فعالیت‌های مالیاتی و کاهش هرچه بیشتر هزینه‌های مودیان در پرداخت مالیات
انجام مطالعات و بررسی‌های لازم و ارزشیابی مداوم عملکرد واحدهای مالیاتی و نیروی انسانی مربوط و هدایت و ارشاد آنها
همینطور وظایف دیگری شامل:
آموزش و ارائه انواع خدمات به مودیان مالیاتی برای آشنایی آنان با تکالیف مربوط، انجام وظایف قانونی و پرداخت مالیات
نظارت و بازرسی در جهات اخلاقی، اعمال و رفتار ماموران مالیاتی، کشف تخلفات و تقصیرات اداری آنان، تعقیب متخلفان و حصول اطمینان از عدالت مالیاتی، سلامت و شفافیت در انجام این امور با رعایت قوانین و مقررات مربوط
اظهار نظر در خصوص پیش نویس طرح‌ها، لوایح و تصویب نامه‌های طرح شده مربوط به امور مالیاتی برای وزیر امور اقتصادی و دارایی و سایر مراجع قانونی ذیربط
مطالعه و بررسی در جهت یافتن روش‌های مناسب هدایت و سیاستگذاری در امور دعاوی حقوقی، قضایی و کیفری مربوط به امور مالیاتی
انجام مطالعات اقتصادی مرتبط با مالیات و ارائه گزارش‌های تحلیلی و آماری مربوط به درآمدهای مالیاتی برای وزیر اموراقتصادی و دارایی و سایر مراجع قانونی ذیربط و همچنین استفاده از تحلیل‌های انجام شده در جهت بهبود وضع نظام مالیاتی در کشور
همکاری با موسسات داخلی و بین المللی در جهت تحقق ماموریت‌ها در چهارچوب مقررات موضوعه
برنامه ریزی به منظور برقراری روابط مطلوب و مناسب بین عوامل وصول مالیات و مودیان و تعیین موازین خاص اخلاقی و رفتاری برای ماموران مالیاتی
تهیه آیین نامه‌های مورد نیاز پیش‌بینی شده در قوانین و مقررات موضوعه برای تصویب در مراجع ذیصلاح
برآورد درآمدهای مالیاتی مربوط به هر سال و ارائه آن به وزیر امور اقتصادی و دارایی برای درج در لایحه بودجه
انجام سایر اقدامات ضروری و مورد نیاز برای تحقق اهداف سازمان
برنامه‌ریزی و تدوین دستورالعمل‌ها در زمینه قانون مبارزه با پولشویی و اصلاح آنها و همکاری با شورای عالی مبارزه با پولشویی
سایت سازمان امور مالیاتی کشور
سایت سازمان امور مالیاتی کشور intamedia.ir یک سایت کاملا جامع در ارتباط با امور مالیاتی کشور می‌باشد. پرداخت بدهی مالیاتی، پیش ثبت نام الکترونیکی، ارائه صورت معاملات فصلی الکترونیکی و ارائه انواع اظهارنامه، از امکانات سامانه سازمان امور مالیاتی کشور بوده که پس از ورود به آن امکان پذیر می‌باشد.
این سازمان در سال 1395 اقدام به راه اندازی و معرفی سایت جدید خود به نشانی intamedia.ir نمود. سایت دارایی یا همان سایت سازمان امور مالیاتی کشور intamedia.ir، یک سایت کاملا جامع در ارتباط با امور مالیاتی کشور است. این سایت ورود به تمامی سامانه‌های مالیاتی کشور و خدمات مربوط به آنها ر ا برای کاربران خود فراهم کرده است.
سخن آخر
در سازمان امور مالیاتی کشور با هدف افزایش کارآیی نظام مالیاتی و رفع موانع سازمانی موجود و همچنین تمرکز کلیه امور مربوط به اخذ مالیات ایجاد می‌شود. سازمان امور مالیاتی کشور را به صورت یک مؤسسه دولتی و زیرنظر وزیر امور اقتصادی و دارائی به وجود آمد. با ایجاد این سازمان کلیه اختیارات، وظایف، نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات موجود وزارت امور اقتصادی و دارائی که در معاونت امور مالیاتی و بخش‌ها و حوزه‌های مالیاتی که به کار می‌گیرند به این سازمان منتقل می‌گردد. ممنون که تا پایان مقاله همراه ما بودید.
