ریزش مو، پیشگیری و درمان!

مقدمه

گاهی اوقات وقتی از خواب بیدار می‌شوید روی بالش خود تارهای زیادی از مو را مشاهده می‌کنید. ریزش مو یک بیماری رایج در زمینه‌ی پزشکی است، که با نام آلوپسی شناخته می‌شود. بسیاری از افراد درگیر آلوپسی هستند. اما علت این بیماری چیست و چگونه ریزش مو را متوقف کنیم؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید، تا به سوالات شما پاسخ دهیم.

ریزش مو چیست و چرا رخ می‌دهد؟

آلوپسی به معنی کم شدن و ازبین‌رفتن موی سر است. علاوه بر سر در هر قسمتی از بدن نیز ممکن است دیده‌شود. این عارضه می‌تواند در نتیجه‌ی موارد زیر رخ دهد:

• وراثت
• مصرف داروها
• تغییرات هورمونی
• بیماری‌های مختلف

 به صورت کلی این بیماری در مردان شایع تر است! ریزش ارثی که غالبا با افزایش سن ایجاد می‌شود، شایع‌ترین علت طاسی است. ممکن است ریزش شدید باشد و تمام سر را درگیر کند یا تکه‌ای بوده و تنها در قسمتی از سر دیده‌شود.

ریزش مو چه زمانی غیرطبیعی است؟

ما به صورت طبیعی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز، از دست می‌دهیم؛ که این کاملا نرمال است. اما گاهی این اتفاق شدیدتر می‌شود و می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت جدی باشد. برخی از انواع ریزش مو مانند طاسی مردانه و زنانه نیز دائمی هستند! ریزش مو الگوی ثابتی در همه‌ی افراد ندارد. با این حال، علائم عمومی آن عبارتند از:

• نازک شدن موها
• کاهش خطوط مو
• افزایش ناگهانی ریزش
• بروز مناطق نامنظم ریزش روی سر
• ریزش شقیقه‌ها
• ریزش ناقص و شکستگی مو در پوست سر یا ابروها
• الگوی نعل اسبی که تاج سر را آشکار می‌کند

عوامل موثر در ریزش مو! چرا موهایمان می‌ریزند؟

بسیاری از افراد به دنبال علت این بیماری برای درمان و توقف ریزش موی خود هستند، علل این بیماری بسته به هر فرد ممکن است متفاوت باشد، اما رایج‌ترین دلایل آن شامل موارد زیر است:

ژنتیک

سوابق خانوادگی سبب می‌شود که فرد بدون داشتن هیچ‌گونه مشکلی دچار ریزش مو شود! این موضوع در کروموزوم‌ها و DNA فرد ثبت شده است. هم مردان و هم زنان به این نوع ریزش مو مبتلا می‌شوند و شایع ترین علت آن در سراسر جهان است. صرف نظر از اینکه در مردان یا زنان ایجاد شود، به آن آلوپسی آندروژنیک می‌گویند.

در این نوع از ریزش مو، بنابر ژن‌هایی که به ارث برده‌اید، فولیکول‌های موی شما (آنچه مو از آن رشد می‌کند) کوچک می‌شود و در نهایت رشد مو متوقف می‌شود! این فرآیند یعنی کوچک شدن فولیکول‌ها، می‌تواند از دوران نوجوانی شما شروع شود، اما معمولاً در میانسالی شدید می‌شود.

از اولین علائم قابل توجه ریزش موی ارثی می‌توان به نازک شدن کلی یا کم پشتی یک قسمت از موها اشاره کرد. این نوع از ریزش مو معمولا درمان موضعی ندارد!

کمبود مواد مغذی

مو از دو ساختار اصلی تشکیل شده است. ساقه مو و فولیکول مو که در زیر پوست پنهان می‌شود. ریشه مو از بخش فولیکول رشد می کند. مو به طور معمول با سرعت ۰.۳۵ میلی متر در روز رشد می کند. فولیکول های مو بسیار فعال و حساس می باشند. در واقع، سلول‌های فولیکول مو جزو سریع‌ترین سلول‌هایی هستند که در بدن شما تقسیم می‌شوند، بنابراین کمبود مواد مغذی بر رشد مو تاثیر منفی می‌گذارند. کمبود ویتامین‌ها یا مواد معدنی باعث ریزش مو می‌شود.

علاوه بر ویتامین‌ها، کمبود آهن، ویتامین D و زینک هم باعث ریزش مو می‌شود! برای جلوگیری از آن، در رژیم غذایی خود میزان درستی از پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و مواد‌معدنی را قرار دهید.

افزایش سن

بیشتر افراد با افزایش سن، دچار ریزش مو می‌شوند. زیرا با افزایش سن ریشه مو‌ها نیز به صورت خود به خودی سست و همین مسأله باعث می‌شود تا در سنین بالاتر، مو‌هایمان کم پشت‌تر باشد.

 همچنین با افزایش سن، فولیکول‌های مو رشد مو را متوقف می‌کنند و موها نیز رنگ خود را از دست می‌دهند.

استرس

افزایش اضطراب در طول روز، باعث می‌شود تا ریزش مو نیز شدیدتر شود. در صورتی که این مشکل برطرف نشود و ریشه استرس خود را پیدا نکنید، به طور قطع شاهد کم شدن شدید مو‌های خود خواهید بود! در این اختلال پوست سر نازک می‌شود و ریزش مو اتفاق می‌افتد.

این ریزش مو دائمی نیست و پس از برطرف شدن مشکل روانی فرد از بین خواهد رفت.

مصرف دارو

یکی از عوارض جانبی برخی از داروها ریزش مو است! این عوارض جانبی می‌تواند سبب ریزش مو شود. همچنین قطع ناگهانی برخی از داروها می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند، بنابراین قبل از صحبت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید.

درمان سرطان!

شیمی‌درمانی و پرتو درمانی که از روش‌های درمان سرطان هستند، از دیگر علل ریزش به‌شمار می‌آیند‌. این روش‌های درمانی به سلول‌هایی که سریع بازسازی می‌شوند، از جمله موها حمله می‌کنند و جلوی رشد موی جدید را می‌گیرند.

سایر موارد

از دیگر علل می‌توان به عوامل زیر اشاره کرد:

• مصرف بیش از حد مکمل‌ها
• نحوه‌ی بستن موها
• تیروئید غیر طبیعی
• کاهش وزن شدید
• زایمان
• سیگار کشیدن
• نوشیدن الکل
• استرس و کمبود خواب

موثرترین روش‌های پیشگیری از ریزش

روش‌های پیشگیری از ریزش شامل موارد بسیاری است که برخی از آنها با مصرف داروهای سنتی و برخی تنها شامل ایجاد تغییرات در سبک زندگی است. در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

مراقبت از مو

اولین راه برای جلوگیری از ریزش، شستن موها با آب ولرم است. زمانی که مو‌های خود را با آب داغ شستشو می‌دهید، ریشه مو‌های شما کاملاً سست شده و ریزش پیدا کنید. بهترین کار دوش گرفتن با آب سرد و یا نهایتاً آب ولرم است.

 در هنگام شستن مو‌ها نیز با ملایمت عمل کنید، چرا که چنگ زدن موها باعث آسیب ریشه‌‌ی آن‌ها می‌شود!

پس از هر بار دوش گرفتن، مو‌های خود را به شکل اصولی خشک کنید. این کار باید حتماً به آرامی این کار را انجام شود؛ زیرا پس از حمام ریشه مو‌ها بسیار سست است.

همچنین استفاده از روبالشی مناسب و شستن به‌موقع موها با شامپو و شوینده‌های مناسب می تواند از ریزش موهای شما جلوگیری کند.

رژیم غذایی مناسب

مصرف موادغذایی سالم و سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی، کمک زیادی به سلامت و رشد موهایتان خواهد کرد. مصرف غذاهای حاوی پروتئین، ویتامین و موادمعدنی، به حفظ تعادل هورمونی شما کمک می‌کند. مطالعات در سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد افرادی که از این بیماری رنج می‌برند، پروتئین و اسید آمینه دریافتی کمی داشتند. بنابراین دریافت پروتئین کافی می تواند از ریزش موها جلوگیری کند!

کنترل استرس و تنش‌های روانی

مدیتیشن، ورزش، پیاده‌روی، کتاب خواندن و استراحت می‌تواند سطح کلی استرس شما را کاهش دهد. کنترل استرس، یکی از روش‌های کلیدی است که می‌تواند این عارضه را متوقف و موهای شما را مجددا احیا کند.

محافظت از مو!

نور مستقیم خورشید یکی دیگر از عوامل مؤثر بر این بیماری است. اگر دائماً در معرض تابش نور خورشید هستید، حتماً با کلاه یا یک پوشش مناسب، مو‌های خود را بپوشانید تا آسیبی به ریشه مو‌ها نرسد. کلاه در تابستان برای محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در استحکام موهای شما داشته ‌باشد. همچنین در فصل زمستان، با ماسک‌های حالت‌ دهنده از تارهای مو در برابر خشکی محافظت کنید.

حساسیت‌های پوست سر

با سالم نگه‌داشتن پوست سر می توانید به رشد موها کمک کنید. بنابراین، اگر متوجه تغییراتی در پوست سر خود شده‌اید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا با شناسایی علل احتمالی و درمان پوست سر از ریزش موها جلوگیری شود.

کاهش محصولات شیمیایی

بسیاری از لوازم زیبایی و آرایشی مو، به دلیل داشتن مواد شیمیایی مضر هستند و در صورت استفاده بیش‌ازحد، باعث ضعیف و در نهایت ریزش آن‌ها می‌شوند.

مهم است که بعد از رنگ کردن مداوم مو با رنگ‌های شیمیایی مدتی به آن‌ها استراحت بدهید زیرا استفاده مکرر از رنگ باعث سوختگی و ریزش می‌شود.

پرهیز از رژیم های سخت

رژیم‌های بسیار کم کالری می‌توانند بدن را از مواد مغذی ضروری، از جمله پروتئین، اسیدهای چرب و روی محروم کنند و این می‌تواند منجر به ریزش مو شود!

درمان ریزش مو!

برخی از انواع ریزش مو قابل‌درمان هستند. همچنین در موارد دیگر می‌توان سرعت ریزش را کم کرد. از انواع روش‌های درمان ریزش مو می‌توان به روش های زیر اشاره کرد.

 داروهای ضد ریزش مو

اگر علت شما بیماری‌های زمینه‌ای است، باید آن را درمان کنید. بنابراین با مراجعه به پزشک و تشخیص این بیماری‌ها، داروهای مناسب را تهیه و اقدام به مصرف کنید.

برخی از رایج‌ترین داروها جهت کاهش ریزش مو عبارتند از:

• مینوکسیدیل (Rogaine )
• فیناستراید  (Propecia)

بهترین شامپوهای ضد ریزش؟

شامپوها می‌توانند به تقویت ریشه، رشد مجدد موها و جلوگیری از ریزش مو در هنگام شانه زدن کمک کنتد. در حال حاضر پرطرفدارترین شامپوها برای جلوگیری از ریزش و رشد مجدد موها شامل موارد زیر است:

• محصولات سینره
• شامپو ضد ریزش رینفولتیل
• شامپوهای استم سل

توجه کنید که شامپوهای بدون سولفات، کمتر کف می‌کنند و رطوبت طبیعی موهای شما را از بین نمی‌برند. بنابراین خشکی، آسیب، خارش کف سر و ریزش را کاهش می‌دهند.

کاهش علائم با مزوتراپی!

مزوتراپی روشی درمانی برای رشد مجدد موها است، که در آن ویتامین‌ها، مواد معدنی و مخلوط اسیدهای آمینه موردنیاز برای رشد مو به پوست سر تزریق می‌شوند. روش مزوتراپی موهای نازک را ضخیم و ریزش را متوقف می‌کند.

با استفاده از این روش می‌توان ریزش مو با انتهای سفید و شوره سر را نیز از بین برد!

کاشت مو

پیوند مو و جراحی‌های ترمیمی می‌تواند بیشتر موهای شما را بازگرداند. در انواع روش‌های کاشت مو، متخصص پوست یا جراح زیبایی قسمتی از پوست پشت یا کناره‌های سر را که حاوی یک یا چند تار مو است برمی‌دارد و سپس فولیکول آن را با فولیکول ناحیه مورد‌نظر پیوند می‌زند.

برخی پزشکان مصرف مینوکسیل را بعد از پیوند، برای کم‌کردن ریزش توصیه می‌کنند.

 باید توجه داشت که روش‌های جراحی درمان طاسی، هزینه‌بر و دردناک است. همچنین ممکن است باعث خونریزی و زخم شود.

دانستنی‌ها: همه چیز درباره‌ی کبد چرب!

درمان های خانگی ریزش مو

بهترین درمان‌های طبیعی برای این بیماری علاوه بر مصرف غذاهای سالم، انواع سبزیجات و ویتامین های A، C، D و E، روغن تراپی با انواع روغن های گیاهی است! برای این‌کار مقداری روغن (رزماری، نارگیل، بادام یا زیتون) را کف دست بریزید و با ملایمت ماساژ دهید!

سایر درمان های گیاهی شامل موارد زیر است:

• ماسک حنا
• معجون شنبلیله
• محلول سیاه دانه و رزماری
• حجامت سر
•  استفاده از آب برنج

سخن آخر

همانطور که خواندید، با تغییر سبک زندگی و مصرف ویتامین‌های موردنیاز بدن می‌توانید ریزش موهایتان را تا حد زیادی کاهش دهید، اما درصورتی که دچار ریزش شدید هستید، حتما به پزشک مراجعه و از مصرف قرص‌های ریزش مو بدون تجویز پزشک بپرهیزید! در این مطلب به علائم، علت‌ها و روش‌های پیشگیری و درمان ریزش مو پرداختیم. امید است این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد.